تور کویر ورزنه این روز ها طرفداران بسیار زیادی دارد و در فصول سرد اجرا می شود. تور کویر ورزنه از تهران و سایر شهر های بزرگ به ویژه اصفهان نیز اجرا می شود و خود مردم شهر اصفهان به آن علاقه زیادی دارند. کویر ورزنه در پاییز بسیار شلوغ است و مسافران زیادی را به خود جلب می کند. همراه ما شوید تا از این کویر بیشتر بگوییم.
کویر ورزنه
کویر ورزنه در نزدیکی شهر ورزنه در بخش شرقی استان اصفهان در ۱۱۷ کیلومتری شهر اصفهان و ۱۵۰ کیلومتری غرب یزد قرار دارد و وسعت آن، حدود ۱۷ هزار هکتار است. این کویر با شهر ورزنه حدود ۱۰ کیلومتر فاصله دارد و در جنوب غربی تالاب بینالمللی گاوخونی واقع شده است.وزش باد در کویر ورزنه، فرمهایی دیدنی و خارقالعاده همچون تپههای ماسهای طولی، هلالی و هرمهای ماسهای مرتفع را بهوجود میآورد.مشخصهای که این کویر را از دیگر کویرهای ایران متمایز میکند، وزش بادهای متفاوت است که فرمهایی دیدنی و خارقالعاده همچون تپههای ماسهای طولی، هلالی و هرمهای ماسهای را بهوجود میآورد که در بلندترین نقاط، ارتفاع آنها به ۱۰۰ متر نیز میرسد. طول تلماسهها حدود ۴۵ کیلومتر و عرض آنها از ۱۰ کیلومتر در نزدیک ورزنه تا یک کیلومتر در خارای جرقویه متفاوت است.کویر ورزنه از شمال با شهرستان ورزنه و رودخانه زاینده رود، از شرق با تالاب گاوخونی، از جنوب با حسن آباد و از غرب با محور مواصلاتی ورزنه به حسن آباد، احاطه میشود.
بیابان خارا
در گذشته کل این منطقه با عنوان «بیابان خارا» مشهور بود، زیرا ریگزارها زیر مجموعه مناطق بیابانی قرار دارند؛ اما در حال حاضر این منطقه را به دلیل تفاوتهای آشکار به دو بخش مجزا تقسیم میکنند: کویر ورزنه در نزدیکی شهر ورزنه و بیابان خارا در نزدیکی روستای خارا. بیشتر تپههای بیابان خارا که در انتهای کویر و حدود ۳۰ کیلومتر دورتر از کویر ورزنه است، سست هستند و مکان خوبی برای کویرگردی و تفریحات کویری به شمار نمیآیند. این بخش از بیابان دارای امکانات گردشگری نیست و کمتر کسی به سراغ بازدید از آن میرود.
کویر ورزنه در نزدیکی شهر ورزنه قرار دارد و نام خود را از این شهر گرفته است. رملها و تپههای تماشایی و منحصربهفرد این کویر در کنار بزرگترین سایت تفریحی کویری ایران، کویر ورزنه را تبدیل به یکی از مشهورترین و پرطرفدارترین کویرهای ایران کردهاند. کویر ورزنه را با نام کویر حسن آباد نیز میشناسند و دلیل این نامگذاری، دسترسی به کویر ورزنه از جاده حسن آباد است؛ روستایی که در نزدیکی کویر قرار دارد.
پوشش گیاهی
پوشش غنی گیاهی و جانوری به دلیل نزدیکی به تالاب گاوخونی، یکی از مشخصههای بارز و مهم کویر ورزنه است. گیاهان مختلفی در کویر ورزنه دیده میشوند که در ادامه به معرفی برخی از آنها خواهیم پرداخت.
تاغها (Haloxylon): تاغها درختچههایی از تیره تاج خروسان هستند که در برابر گرما و خشکی، گیاهانی مقاوم به حساب میآیند. این گیاهان به دلیل دارا بودن سیستم ریشهای بسیار گسترده، برای بیابانزدایی بسیار مناسب هستند.
نسی (Stipagrostis plumose): نسی در خاکهای گچدار و آهکدار میروید و از تیره گندمیان است. این گیاه که برای بیابانزدایی بسیار مفید است در اطراف ریشه خود، غلافی از شن دانه دارد که آن را در مواقع کمآبی مقاوم میسازد.
گیاه اسکنبیل (Calligonum): گیاه اسکنبیل در شهرهای مختلف ایران همچون خور و بیابانک، نایین، کرمان، کویر مرکزی، ریگ جن، دامغان، سیستان و بلوچستان، کرج و آذربایجان دیده میشود و از تیره علفهای هفت بند (Polygonaccae) است. در زبان عربی، این گیاهان را با نام «بطباط» میشناسند. رویش این گیاه از ماه اسفند آغاز میشود و تا اواسط فروردین ادامه دارد. این گیاه زیبا با گلهای ریز و سفیدرنگ، از فروردین تا اواخر اردیبهشت در تماشاییترین حالت خود است.
گونه های جانوری
طبیعت بینظیر کویر ورزنه، محیطی مناسب برای زندگی حیوانات زیبا و دوستداشتنی مختلف را فراهم میکند که متاسفانه در سالهای اخیر با کم آب شدن تالاب گاوخونی و تغییرات منفی اکوسیستم منطقه در محدوده وسیعی از تالاب و اطراف آن، جمعیت آنها، بهخصوص پرندگان مهاجر، با کاهش چشمگیری روبهرو شده است. در ادامه شما را با شماری از حیوانات کمیاب و تماشایی کویر ورزنه آشنا خواهیم کرد.
پامسواکی (Jaculus): پامسواکی، نوعی موش با چشمهای درشت و جثه و گوشهای بزرگ است که درست مانند روباه شنی، کف پاهایی پر از مو دارد تا بتواند راحت در شنها حرکت کند. پامسواکی موجودی شبگرد است؛ اما امکان دیدن آن در شبهای مهتابی کمتر است.
روباه شنی (Vulpes rueppelli): جثه روباه شنی از روباه معمولی کوچکتر است و گوشهای دراز آن در نگاه اول، توجه شما را به خود جلب خواهد کرد. کف پاهای این روباه، موهای بسیار بلندی دارد تا امکان حرکت راحتتر در شنها را برای او فراهم کند. روباه شنی حیوانی شبگرد است و در بخش کویر مرکزی، استان فارس و خوزستان زندگی میکند.
سارگپه پا بلند (Long-legged buzzard): سارگپه پا بلند، یک نوع پرنده شکاری است که صدای آن شبیه به سارگپه معمولی است، با این تفاوت که صدای سارگپه پا بلند، کمی آرامتر است. این پرنده از پرندههای بومی ایران است که روی تک درخت یا زمین زندگی میکند و از حیوانات تحت حمایت محیط زیست به شمار میآید.
شغال، خرگوش، گربه، شاهین، افعی شاخدار و مار شتری (شترمار) از دیگر حیواناتی هستند که در این کویر زندگی میکنند.
سرگرمی های کویر ورزنه
پیاده روی بر روی رملها و تپههای شنی کویر
پیاده روی بر روی رملها و تپههای شنی کویر، یکی از لذتبخشترین فعالیتهایی است که میتوان در کویر ورزنه انجام داد. پیاده روی روی شنهای داغ، بدون کفش و کسب آرامشی بینظیر از سکوت و گرمای کویر در کنار تجربه شب کویر و تماشای گیاهان و حیوانات این منطقه از آن دسته تجربیاتی است که هیچگاه در زندگی فراموش نخواهید کرد. پیاده روی بر روی رملها و تپههای شنی کویر رایگان است و شما میتوانید ساعتها بر شنهای داغ کویر قدم بردارید.
کمپینگ و شب نشینی
چادر زدن و گذراندن شب در کویر، یکی از مهیجترین تجربیاتی است که میتوان در کویر ورزنه کسب کرد. اگر قصد شب مانی در کویر را دارید، حتما با تجهیزات کمپینگ به مناطق کویری سفر کنید. روشن کردن آتش و نشستن دور آن در کنار گروه دوستان یا اعضای خانواده را هم فراموش نکنید تا تجربه کاملی از شب نشینی در کویر داشته باشید.
عکاسی در شب و رصد آسمان
عکاسی در شب و تماشای آسمان، یکی از مهمترین دلایل سفر هر گردشگری به مناطق کویری است. آسمان کویر در شب، منظرهای تماشایی و فوقالعاده زیبا است که علاقهمندان به عکاسی و نجوم را به سمت خود میکشاند.
سایت کویر ورزنه
سایت تفریحی واحه با وسعت ۱۰۰ کیلومتر مربع، بزرگترین سایت تفریحی کویر در ایران است که در حال حاضر امکانات تفریحی بسیاری چون موتورهای چهارچرخ یک نفره و دو نفره، زیپ لاین، سافاری، شتر سواری، رستوران، شربت خانه، کمپینگ و پاراگلایدر را در اختیار گردشگران قرار میدهد.
امکانات بسیار دیگری از جمله رصدخانه مجهز، سالن کنسرت روباز با ظرفیت ۱۸۰۰ نفر، باغ درختان انار، سوئیتهای مجلل برای اقامت مسافران، باشگاه تیراندازی، مجموعه آبدرمانی، باشگاه هواپیمای تفریحی، پرواز با هواپیمای سبک و پینت بال نیز قرار است در فاز بعدی این مجموعه افتتاح شوند و در اختیار گردشگران قرار بگیرند.
اجرای موسیقی های محلی زنده، آتشبازی، اجرای حرکات نمایشی و مراسمهایی به مناسبتهای مختلف از جمله سال نو و شب یلدا نیز از دیگر تفریحات این مجموعه هستند. در ادامه امکانات گردشگری و هزینه تفریح در سایت تفریحی ورزنه را در اختیار شما قرار خواهیم داد. توجه داشته باشید که قیمتهای ذکر شده مربوط به آخرین بهروز رسانی سایت تفریحی ورزنه در زمستان ۱۳۹۸ است و بهروزرسانیهای بعدی پس از کنترل شیوع بیماری همهگیر کرونا در سایت انجام خواهد شد.
زیپ لاین
زیپ لاین، یک تفریح بسیار هیجانانگیز در مناطق طبیعی است. شما از طریق یک قرقره که به یک سیم بکسل وصل میشود، مسافتی را بین دو نقطه طی میکنید و در این مسیر در هوا معلق هستید. زیپ لاین کویر ورزنه شما را به سفری معلق بین دو تپه شنی دعوت میکند. در این کویر دو زیپ لاین وجود دارد که یکی از آنها به طول ۳۰ متر در بیابان خارا واقع شده است و دیگری زیپ لاین سایت تفریحی واحه ورزنه است که ۴۰۰ متر طول دارد.
موتورهای چهارچرخ یک نفره و دو نفره (ATV)
موتورهای چهارچرخ، وسایل نقلیه مناسبی برای تردد در کویر و تپههای شنی هستند. این موتورها با سرعت زیاد روی تپههای شنی حرکت میکنند و هیجانی وصفنشدنی از کویرنوردی را برای شما به ارمغان میآورند. معمولا یک راننده حرفهای در این سفر با شما همراه میشود تا مشکلی در طول مسیر پیش نیاید.
ماشینهای آفرود
ماشینهای آفرود یا شاسی بلند به سادگی در ماسههای روان کویر حرکت میکنند و یکی از تفریحات پرطرفدار در کویر به شمار میآیند. در این سافاری، بازدیدکنندگان سوار ماشینهای آفرود میشوند و در مسیری مشخص از جاذبههای گردشگری کویر دیدن میکنند.
پاراگلایدر
پاراگلایدر، یک ورزش تفریحی و رقابتی هیجانانگیز در مناطق مرتفع و بادخیز است که برای پرواز با آن، باید بهآرامی از سطحی شیبدار به سمت پایین بدوید و باحالتی به شكل سرخوردن در آسمان از تپه جدا شوید. پرواز بر فراز کویر و تماشای آن از آسمان، لذتی خارقالعاده را پیشکش شما میکند که به هیچوجه نباید آن را از دست بدهید. نشست و برخاست با پاراگلایدر به نرمی و برابر با توان بدنی شما برای دویدن انجام میگیرد و هنگام پرواز بههیچوجه حالت ترس از افتادن به شما دست نخواهد داد.
شن سواری
رملهای بلند کویر ورزنه، امکانی مناسب برای شن سواری فراهم میکنند. برای شن سواری میتوانید بردهای موجود در اقامتگاهها را کرایه کنید.
باگی سواری (Buggy)
باگی، یک نوع وسیله نقلیه موتوری با چرخهایی بزرگ و لاستیکهایی عریض است که برای استفاده در جنگل، تپههای شنی، سواحل یا مناطق بیابانی طراحی شده و از قدرت مانور و سرعت زیادی برخوردار است. شما میتوانید به تنهایی سوار باگی شوید و از رانندگی در ماسههای روان لذت ببرید.
شتر سواری
با شترسواری در کویر ورزنه میتوانید فضای زندگی بومیان منطقه در گذشته را تجسم کنید. هر سال در ماه اردبیهشت در کویر ورزنه، مسابقات شتر سواری برگزار میشود؛ پس اگر در این زمان از سال به این منطقه سفر کردید، حتما این رقابتها را از نزدیک تماشا کنید.
دیدنی های کویر ورزنه
پل تاریخی ورزنه
ورزنه آخرین پل تاریخی بر بستر زاینده رود می باشد که در سال ۱۰۶۵ خورشیدی ساخته شده است. پل تاریخی ورزنه در تاریخ ۱۳۵۷/۰۷/۰۷ به شماره ۱۴۳۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
قلعه قورتان
قلعه قورتان اولین قلعه تاریخی زنده و دومین قلعه تاریخی وسیع کشور ایران بعد از ارگ بم می باشد که وسعت آن به ۴۵ هکتار می رسد.
ارگ یا قلعه قورتان دو دروازه شمالی و جنوبی دارد و ابنیه تاریخی متعددی را در خود جای داده است که از جمله مهم ترین آنها می توان به 3 مسجد، یک حمام، دو قلعه خان نشین و بازار اشاره کرد.
آسیاب شتر
سیستم آسیاب شتر ورزنه از چوب گیاه عناب ساخته شده که قدمتی بیش از 300 سال دارد.
زنان چادر سفید
پوشیدن چادر سفید توسط بانوان شهر ورزنه یکی از رسم های بسیار قدیمی می باشد که در جهان منحصر به فرد است. انجام این پوشش خاص میتواند ریشه در آئین زرتشت داشته و یا با توجه به رواج کشت پنبه، نخ ریسی و پارچه بافی در این مناطق و گرمای هوا در فصل تابستان باشد. توجه کنید که مسولانه رفتار کرده و بدون اجازه از آن ها عکس برداری نکنید.
گاو چاه
گاو چاه، چاهی است که آب آن را به وسیله نیروی گاو بالا می کشیدند. استفاده از آب چاه برای زمین های کشاورزی برداشت حجم بیشتری از آب را می طلبید که با زور بازوی انسان هیچ تناسبی نداشت. حاج ابراهیم حیدری، پیرمرد ۶۰ سالهی ساکن ورزنه، یک حلقه گاو چاه را بازسازی کرده و برای بازدید گردشگران در معرض نمایش گذاشته است.
برج کبوتر خانه
برج کبوتر خانه ارتفاعی بیش از ۲۰ متر دارد. این کبوتر خانه همانند دیگر کبوتر خانه های استان اصفهان و دیگر شهرهای ایران برای نگهداری كبوتران به منظور استفاده از كود حيوانی ساخته شده بوده است.
مسجد جامه ورزنه
یکی دیگر از بناهای تاریخی و ماندگار شهر ورزنه مسجد جامع ورزنه می باشد که حدودا 570 سال قدمت دارد.
دریاچه نمک خارا
دریاچه نمک خارا یکی از زیباترین و دیدنی ترین دریاچه های ایران و یکی از مهم ترین معادن نمک به حساب می آید که فاصله آن تا کویر ورزنه 50 کیلومتر می باشد.