در دل استان خوزستان، در جایی که رودخانه کارون با شکوه و عظمت خود در جریان است، مجموعه تاریخی بی نظیری به نام "سازه های آبی شوشتر" خودنمایی می کند. این مجموعه که به عنوان یکی از بزرگترین و پیچیده ترین سازه های آبی دوران باستان شناخته می شود، در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده و گنجینه ای از شگفتی های مهندسی و معماری ایران باستان را به نمایش می گذارد.

برای رزرو تور خوزستان و سفری خاطره‌انگیز همین حالا با ماهبان تور تماس بگیرید! 02188200205

سازه های آبی شوشتر کجاست ؟

شهر شوشتر در دامنه سلسله کوه های زاگرس قرار دارد و چهارمین شهر پر جمعیت استان خوزستان محسوب می شود. آنجا که این شهر گرمسیر است، نوع بافت شهر هم با هدف خنک شدن هوای آن طراحی شده است. کوچه ها و گذرگاه های باریک همراه با پر پیچ و خم بودن مسیر، علاوه بر تهویه هوا منجر به اتصال قسمت های مختلف شهر به هم می شوند.

از دیدنی ترین مکان های شوشتر میتوان به مسجد جامع شوشتر، آرامگاه امام زاده عبدلله و مهم تر از همه سازه های آبی شوشتر اشاره کرد. محوطه آبشارهای شوشتر در جنوب پل بند گرگر و خيابان شريعتی قرار دارد. دقيقا ًمشخص نيست كه اين محوطه در چه زمانی بوجود آمده ولی شواهد موجود نشان می دهد كه احتمالاً در دوره ساسانی، خصوصاً در زمان سلطنت شاپور اول بنا شده است.

تاریخچه سازه های آبی شوشتر

از نوشته تاریخ‌ نگاران و جهانگردان گذشته چنین برداشت می شود که سازه ‌های آبی شوشتر قدمتی در حدود 4 هزار ساله دارند و حتی از روزگاران پیش از هخامنشیان ایجاد شده بودند. با این حال سازه ‌های آبی شوشتر در دوران هخامنشی و ساسانی این مجموعه به تکامل و اوج درخشندگی خود رسید. سازه های آبی شوشتر مجموعه ای به هم پیوسته از پل ها، بندها، آسیاب ها، آبشارها، کانال ها و تونل های عظیم هدایت کننده آب هستند که در ارتباط با یکدیگر کار می کنند.

بنای اولیه این سازه ها در دوران هخامنشیان تا ساسانیان برای بهره گیری بیشتر از آب ساخته شده است. در سفرنامه مادام ژان دیولافوا باستان شناس نامدار فرانسوی از این مجموعه به عنوان بزرگ ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده است. مجموعه سازه ‌های آبی شوشتر در واقع مجموعه‌ای از 14 سازه مختلف است و با نام نظام آبی و تاریخی شوشتر به ثبت در میراث جهانی درآمده است.

در این مجموعه 2 کانال اصلی قرار داده شده که از میان رود کارون می گذرند. با گذشت چندین قرن، همچنان یکی از این کانال ها که گرگر نام دارد، آب مصرفی ساکنین شوشتر را از طریق تونل های متعدد تامین می کند. اصلی ترین کار سازه های شوشتر، مسدود کردن رود "گرگر" است تا سطح آب برای آبگیری تونل ها در تخته سنگ بالا بیاید. تونل های گرگر با انتقال آب از مجراهای خود، آب ساکنین منطقه را تامین می کند. در جنوب محوطه آبشارها، پلکانی 4000 ساله از سنگ ساخته شده که بیش از 200 پله دارد. این پله ها محوطه آبشار را به مناظق مسکونی متصل میکنند. جالب است که در مسیر پلکان ها اتاقک های کوچکی تعبیه شده که به نظر میرسد محل قرار گرفتن نگهبانان بوده است.
اتاقک های دیگری که شوادون نام دارند به موازات مجراهای سرعت دهنده جریان آب ساخته شده اند. این اتاقک ها محلی برای استراحت آسیابان شوشتر بوده اند که برای فرار از گرما به این اتاق ها پناه می بردند. به دلیل تعبیه پنجره ها و سقف های روباز، آسیابان به هنگام استراحت نیز می توانستند به حرکت چرخ های آسیاب و جریان آب ناظر باشند. دقیقا رعایت همین نکات است که باعث شگفتی باستان شناسان دنیا شده است.

تا امروز بیش از ۵۰ کتاب و بیش از ۱۰۰ پایان نامه درباره سازه های آبی شوشتر به تالیف و تحریر در آمده که اغلب توسط پژوهشگران خارجی تدوین شده که حتی ترجمه نشده است. بنابراین می توان گفت که محوطه باستانی سازه های آبی شوشتر که قدمتی بیش از چهار هزار سال دارد، در جهان بیشتر از ایران شناخته شده است.

آماده‌ی سفری هیجان‌انگیز در طبیعت ایران هستید؟

با ماهبان تور، طیف گسترده‌ای از تورهای طبیعت‌گردی داخلی را در سراسر ایران تجربه کنید. از کوه‌های سر به فلک کشیده و دشت‌های سرسبز شمال گرفته تا کویرهای پهناور و جنگل‌های انبوه جنوب، مقصدی برای هر سلیقه‌ای در تورهای ما پیدا می‌شود.همین حالا از تورهای یک روزه طبیعت‌گردی 1403 در تاریخ‌های مختلف دیدن کنید .علاوه بر تورهای یک روزه، تورهای چند روزه طبیعت‌گردی نیز در ماهبان تور موجود است. برای مشاهده جزئیات بیشتر، با ما تماس بگیرید 02188200205