نام استان مرکزی با نام بزرگمرد تاریخ معاصر ایران، حضرت امام خمینی (ره) شناخته شده و جاودانه است. این افتخار و نامداری استان مرکزی با وجود شهر خمین برای هیچ استان و شهر و منطقه ای در کشور متصور نیست. اگر چه ناموری این استان در تاریخ، معماری، صنعت و گردشگری آن نیز تبلور دارد ولیکن زایران کوی و تربت و خانه و خاندان خمینی کبیر، گردشگران و مسافران این شهر هستند و اهالی این منطقه با میزبانی شایسته، این مهم را، نیک پاس داشته اند. استان مرکزی به عنوان پایتخت صنعتی ایران در مرکز ایران قرار دارد. بزرگترین شهر و مرکز استان مرکزی شهر اراک می باشد. در روزگار کهن این شهر عراق نام داشت که در زمان تسلط اعراب بر ایران عراق عجم نامیده می شد که شامل بسیاری از استانهای همجوار امروزی می شد. این استان از شمال به استانهای تهران، البرز و قزوین، از غرب به استان همدان، از جنوب به استانهای لرستان و اصفهان و از شرق به استانهای تهران، قم و اصفهان محدود است. این استان با مساحتی معادل 29128 کیلومتر مربع است. شهرستانهای این استان عبارتند از اراک، محلات، ساوه، تفرش، خمین، فراهان، دلیجان، شازند، آشتیان، کمیجان، زرندیه و خنداب.
صنایع دستی
روح هنرمند، هنردوست و خلاق ایرانی در هرجا که به خاک و فلز و آب و پشم و نخ دسترسی داشته است همچون جوهری عمل کرده است که حاصل این تلاقی شده است صنایع دستی . خاک کویر و تشنه آب استان مرکزی باعث خلق سفال و سفالینه ها شده است و فلز و آتش و توان صنعتگران این دیار، ظروف مسی را خلق کرده اند که در تک تک خانه های ایرانیان حضور یافته اند و در چمدان و بار بنه گردشگران جای گرفته اند. بافته های داری و زیر اندازهای دستان هنرمند زنان این دیار، شده اند گلیم و نقش و نگار آنان زینت بخش کومه ها و خانه ها شده اند و این همه نویدگر آن که گردشگر عزیز دست خالی از استان مرکزی برگشتن خطاست و گاه غیرممکن ...
سوغات و گیاهان دارویی
انواع میوه ها و خشکبار و آجیل و محصولات باغی و گل و گیاهان دارویی و صنایع دستی، سوغات این استان را تشکیل می دهند. به این همه انواع نان ها و شیرینی های سنتی را بیفزایید. فتیر، انگور، شیره، باسلق، ترخینه، کشمش، گردو وبادام،عسل، زعفران انگور وکشمش، گندم، جو، شیره انگور، لوبیا، گل وگیاه، حلوا ارده، جوزغند نراق، شلیل، هلو، گیلاس، سیب، آلو و محصولاتی چون طالبی، خربزه، انار، رب انار، ترخنه دوغ، باسلق، ترخینه و خشکبار، لبنیات و انواع سبزیجات از این جمله اند.
اگرچه تنوع اقلیمی از ویژگی های بارز استان مرکزی است و لیکن سرد و خشک بودن از مشخصه های اصلی آب و هوای این استان است. این استان به دلیل واقع شدن در حاشیه کویر مرکزی ایران، همجواری بخشی از آن با حوضه آبریز دریاچه نمک (حوض سلطان) و کویر میقان وهمچنین قرار گیری در محل زاویه تلاقی دو رشته کوه عظیم البرز و زاگرس دارای تنوع بسیار محسوس آب وهوایی است که این گوناگونی علاوه بر حاکم نمودن چند نوع آب و هوای متفاوت در استان باعث افزایش جاذبه های اکوتوریستی و تنوع زندگی گیاهی و جانوری شده است.
مهمترین نوع و مناطق آب وهوایی عبارتنداز:
1-آب و هوای نیمه بیابانی 2-آب وهوای معتدل کوهستانی 3-آب وهوای سرد کوهستانی
مهمترین رودخانه های استان رودخانه قره چای،قمرود،رود قره کهریز ورود شهراب می باشد.