اصفهان با مساحتی حدود 107045 کیلومتر مربع در مرکز ایران واقع شده و از شمال به استان های مرکزی، قم و سمنان، ازجنوب به استان های فارس و کهگیلویه و بویراحمد، از غرب به استان های لرستان و چهارمحال و بختیاری و از شرق به استانهای یزد و خراسان محدود است. شهر تاریخی اصفهان، مرکز استان اصفهان است که اکنون از نظر جمعیت در سطح کشور، مقام سوم را دارد. از شهرهای مهم آن می توان، اردستان، تیران و کرون، دهاقان، خمینی شهر، خوانسار، خور و بیابانک، چادگان، سمیرم، شاهین شهر و میمه، شهرضا، فریدن، فریدون شهر، فلاورجان، کاشان، گلپایگان، لنجان، مبارکه، نایین، نجف آباد، نطنز را می توان نام برد
صنایع دستی
نمدمالی، گیوه بافی و گیوه دوزی، عبا بافی، قالی بافی، قلمکار سازی، خاتم کاری، منبت کاری، سرامیک سازی، پوست و پوستین دوزی، ملیله سازی، سکمه دوزی و قاب دوزی، سفال نگارگری، نقره سازی، مینا کاری، کاشی سازی و کاشی کاری، طلا کوبی روی فولاد، قفل سازی، لاکی روغنی، سوزندوزی، ضریح سازی، فیروزه کوبی اصفهان را مهد صنایع دستی ایران نامیده اند. در دوره صفوی صنایع دستی در این شهر رونق خاصی یافت و هنر و مهارت استادان و هنرمندان بزرگ نسل به نسل و با روش استاد و شاگردی به زمان حال منتقل شده است. اصفهان در زمان صفویه یکی از مراکز عمده قالیبافی بود. در این شهر تعداد زیادی کارگاه وجود داشت که در آن قالیهای زر بفت بافته می شد. اصفهان درفتنه افغان آسیب فراوان دید و تعداد بسیاری از هنرمندان و صنعتگران خود را از دست داد ولی پس از چندی توانست رونق اولیه خود را به دست آورد. در زمان قاجاریه قالی بافی اصفهان دوباره احیاء شد. در جنگ جهانی اول اصفهان یکی از مراکز عمده تهیه قالیچه بود و پس از آن نیز بحرانهای زیاد اقتصادی تاثیر در کار قالی بافی نگذاشت چون قالیچه های آن بسیار ارزان تهیه می شد. یکی از رشته های صنایع دستی اصفهان که از ارزش هنری زیادی برخوردار است و تولید محصولات آن نیاز به ظرافت و دقت فوق العاده داردقلم زنی،میناکاری،فیروزه کوبی، قلمکاری، و خاتم است و فرآورده های تولیدی صنعتگران این رشته نمایانگر ذوق سرشار آنان است.
سوغات و گیاهان دارویی
از معروفترین سوغات های اصفهان گز سوهان، پولکی و نبات می باشد. مواد اولیه تهیه گز،انگبین است که در اطراف این شهر به عمل می آید. سابقه تولید گز در اصفهان به 450 سال پیش باز می گردد که درانواع مختلف آردی ، لقمه ای شامل پستهای بادامی و شکلاتی در کارگاه های سنتی و صنعتی تولید می شود. گزنه ، گل محمدی ، زعفران از تولیدات و سوغات خوراکی استان اصفهان می باشد. استان اصفهان،رویشگاه 300 نوع گیاه دارویی شناخته شده است و تولید فرآورد ه های آن می تواند منبعی مهم برای ارزآوری و ایجاد اشتغال به شمار آید که تنها از 45 نوع آن بهره برداری می شود.
آب و هوای استان اصفهان به طور کلی معتدل خشک است، اما با توجه به تأثیر بادها و دوری و نزدیکی به منطقه کوهستانی غرب و دشت کویر در شرق و جنوب شرقی، میتوان آب و هوای آن را به 3 بخش متمایز تقسیم کرد :
آب و هوای بیابانی که شمال شهرستان نائین، حوزه بیابانک و انارک تا شمال اردستان را در برمیگیرد. مشخصه ویژه آن تغییر شدید و سریع درجه حرارت، کمی بارش باران و وزش بادهای تند در طول سال است. آب و هوای نیمه بیابانی که شهرستان اصفهان را در بر م یگیرد و خشکی هوا و کمیِ بارندگی از مشخصات این نوع آب و هواست. رودخانه زاینده رود به طرز چشمگیری بر روی آب و هوای این ناحیه تأثیر مثبت دارد و آن را تعدیل میکند. آب و هوای نیمه مرطوب سرد که قلمرو غرب و جنوب غربی اصفهان را در بر می گیرد. به نسبت افزایش ارتفاع، میزان بارندگی افزایش می یابد و از درجه گرمای هوا کاسته میشود.
اسم اصفهان که میآید ناخودآگاه صدای جلیز و ولیز بریانی در ذهن تداعی میشود. هر چند بریانی معروفترین غذای اصفهان است، اما از خورشت ماست، حلیم بادمجان و گوشت و لوبیا هم نباید غافل شویم. ناگفته نماند که زرشک روی همه غذاهای اصفهانی هم خوردن دارد. گز و پولکی، برشتوک، نبات، جوز قندی که گران ترین شیرینی ایران می باشد، هم شیرینیهای معروف اصفهان هستند.