دریاچه حوض سلطان

کاروانسرای سنگی علی‌ آباد
کاروانسرا سنگی علی آباد، چهار ایوانی و به شکل مربع است و هریک از اضلاع آن 70/66 متر می باشد. ایوان های آن عمیق با پوشش طاق گهواره ای و در انتهای آن راهی برای ورود به اصطبل قرار دارد. کاروان سرا مشتمل بر 31 اتاق می باشد. اتاق هایی که مستقیماً با هوای آزاد ارتباط دارند و برای قرار دادن توشه و بار مسافران است.این کاروانسرا پس از تخریب کاروانسرای دیگری در پایین دست پس از سیل، در این مکان ساخته شده است. راه کاروانسرای سنگی را از جاده خاکی به طول ۲ کیلومتر در همان نزدیکی علی آباد پیش می گیریم. این کاروانسرا متعلق به دوره سلجوقی است و تماماً از سنگ ساخته شده است. میل سلجوقی که روزگاری راهنمای کاروان های کویر بوده است از دور خود نمایی می کند.

کاروانسرای حوض سلطان

کاروانسرای حوض سلطان یا رباط حوض سلطان، بنایی است آجری که در جاده تهران – قم بر روی پایه ای سنگی استوار شده. این کاروانسرا در دوره ناصرالدین شاه قاجار احداث شد. تنها مدخل کاروانسرا به صورت پیش خوانی دربرابر حیاط اصلی قرار می گیرد. از آنجا می توان وارد دروازه اصلی کاروانسرا شد. درطرفین این دروازه اتاق هایی برای نگهبانان و دوقهوه خانه وجود دارد. حیاط اصلی با قرینه سازی کامل ، شامل ایوان هایی است که در دیگر کاروانسراها مشاهده می شود. در کنار ایوان ها، راهروهایی وجود دارد که به اصطبل ها راه دارد. در کناریکی از ایوان ها پلکانی به طرف بالاخانه می رود. پشت سراین ایوان ها تالاری وجود دارد که هوایش به وسیله چهارتنوره ، مطبوع و خنک می شود.

پل تاریخی دلاک

در جنوب دریاچه حوض سلطان و در شمال روستای قمرود، یک پل تاریخی «دلاک» متعلق به دوران صفوی است قرار دارد. کاروانسرای خشتی پل دلاک احتمالاً قدیمی‌تر از دوران صفوی است که به واسطه کهنگی و ویرانی آن در دوران صفوی یک کاروانسرای آجری در کنار آن ساخته ‌شده‌است. از طرفی به جهت آنکه این ناحیه محل عبور رودخانه قمرود به‌حساب‌ می‌آمد، برای سهولت عبور کاروانیان از بستر این رودخانه، یک پل چهار قوسی نیز در عصر صفوی در آنجا بنا شده‌است.

قلعه گلی محمدآباد (روستای کاج)

بعد از آبادی «محمد آباد کاج» در پای اولین تپه های آهکی به طرف شمال شرقی، آثار این قلعه تاریخی مخروبه مشاهده می شود. این قلعه که در کنار قلعه سنگی محمد آباد قرار دارد، مربوط به دوره پیش از اسلام (سلسله اشکانی) است و خرابه های آن شامل یک دیوار بلند از خشت های ضخیم است. برای ساخت این قلعه محوطه ای را محدود کرده و در وسط آن خرابه های خشتی و گلی، بنا هایی چند طبقه ساخته بودند. در برج ها و پی های سنگی، ورقه های آهکی برای استحکام به کار رفته است. از آن جا که ساختمان به کلی فروریخته قبل از کاوش دقیق نمی توان نقشه اصلی آن را روشن کرد. به هر حال خشت های قطور و بزرگ بدنه و پایه، از تعلق ساختمان به دوران پیش از اسلام حکایت می کند. در اطراف قلعه گلی بقایای ظروف شکسته و کاشی های لعاب دار فراوان دیده می شود.