استان گلستان

استان گلستان نام جدید سرزمینی تاریخی در شمال ایران می باشد که غار کیارام در منطقه گالیکش آن نشان از قدمت 100 هزار ساله حضور انسان در این سرزمین است. صدها تپه و محوطه های باستانی (مانند تورنگ تپه، نرگس تپه و تپه بازگیر) و اشیاء کشف شده از آنها و نتایج کاوش های باستان شناسی گواه فرهنگ و تمدن 7000 ساله در استان می باشد. از بناهای بسیار با ارزش تاریخی کشور دیوار تاریخی گرگان (سومین دیوار دفاعی دنیا به طول تقریبی 200 کیلومتر)، گنبد قابوس بلندترین برج آجری دنیا (ثبت در میراث جهانی یونسکو) و برج رادکان با قدمتی 1000 ساله را می توان نام برد. وجود پارک ملی گلستان به عنوان یکی از 50 ذخیره گاه زیست محیطی کره زمین در فهرست میراث جهانی یونسکو نشان از اهمیت بالای این پارک برای ادامه حیات بشر را دارد. یکی از ویژگی های بارز استان گلستان حضور اقوام گوناگون ایرانی در استان و زندگی در کنار همدیگر است. تمام این ویژگی های خاص سبب شده است تا گلستان نگارستان ایران نامیده شود. این استان یکی از مناطق سرسبز و دیدنی در شمال ایران با مساحتی بالغ بر 22 هزارکیلومتر مربع که در جنوب شرقی دریای خزر واقع شده است و از شمال به جمهوری ترکمنستان، از جنوب به استان سمنان، از شرق به استان خراسان شمالی و از غرب به استان مازندران محدود میشود. استان گلستان به دلیل تنوع جغرافیایی و قدمت تاریخی دارای جاذبه های گردشگری متعددی میباشد.

صنایع دستی

صنایع دستی استان گلستان، هرچند با گذشت زمان و تغییر در سبک زندگی، بخش هایی از آن به فراموشی سپرده شده، ولی هنوز حیات پررنگی داشته و گسترش بسیاری دارد. بافت انواع قالی و قالیچه سوزون دوزی ترکمن، زیور آلات ترکمن، پلاس بافی، ساز سازی ترکمن توسط ترکمن های آققلا، جاجیم در روستای زیارت گرگان، پارچه های ابریشمی شامل لباس، روسری، شال گردن، چادر شب، نوار حاشیه ای لباس حائز اهمیت است. از صنایع دستی استان به تفکیک شهرستانها میتوان به:  گلیم بافی، پارچه بافی سنتی (ابریشم بافی)، معرق و ... آزادشهر و در منطقه بندر ترکمن و روستاهای اطرافش رشته های سوزندوزی ترکمن، گلیم بافی، ساخت دو تار ترکمنی  پیکره تراشی، نواربافی، آلاجیق، نمد، قزاق دوزی، گلدوزی، رفوگری و زیور آلات ترکمن و در شهرستان بندر گز چلنگری (افزار فلزی)، گلیم بافی، نگارگری و ... 

در رامیان: ابریشم بافی، ابریشم کشی، گلیم بافی و شهرستان علی آباد کتول: نوار بافی، رودوزیهای سنتی، ابریشم بافی، ساز سازی. در شهرستان کردکوی: پارچه بافی گلیم بافی، قلاب بافی، معرق و ... و شهرستان کلاله: قالی بافی، نواربافی ترکمن، ابریشم بافی، سوزندوزی ترکمن، طناب بافی، زیور آلات و نمد مالی که در این بین دو رشته فرش و ابریشم بافی رونق بیشتری دارد و زیور آلات و نمدمالی از رشته هایی است که در حال منسوخ شدن است. شهرستان گالیکش: پوشاک سنتی، نساجی سنتی و ... .و در گرگان: رنگرزی سنتی، جاجیم بافی، سوزن دوزی سنتی، خراطی، ابریشم بافی، ساز سازی سنتی، گلیم بافی، منبت، حکاکی نقاشی، کاشی سنتی، سفالگری  افزار فلزی، معرق، رفوگری، مصنوعات چرمی، قلمزنی روی مس، زین سازی، زیور آلات سنتی، معرق منبت، تذهیب، سوزندوزی بلوچ، قلاب بافی، تراش سنگ، گچبری، آجیده دوزی، چاپ باتیک، درودگری سنتی چوغا، صحافی، قلاب بافی و قزاق دوزی می باشد. از بین رشته های بومی جاجیم بافی و چوغا و از بین رشته های غیر بومی به ترتیب اولویت معرق، کاشی سنتی، خراطی، قلاب بافی، معرق منبت، سفالگری، حکاکی نقاشی، افزار فلزی، قلمزنی روی مس، چاپ باتیک و تراش سنگ و... از اهمیت بیشتری برخوردارند. شهرستان گمیشان: سوزن دوزی ترکمن، پلاس بافی، زیور آلات ترکمن و شهرستان گنبد شامل سوزن دوزی ترکمن، قالی بافی، گلیم بافی، پلاس، زیور آلات ترکمن، سوزن دوزی بلوچ، ساز سازی سنتی، نمدمالی، آلاچیق، ابریشم بافی ترکمن، نوار بافی ترکمن و رنگرزی طبیعی می باشد. در شهرستان مراوه تپه: سوز ندوزی ترکمن، نوار بافی ترکمن، پلاس بافی و از جمله رشته های بومی شهرستان مینودشت نیز، می توان به نمدمالی و ابریشم بافی و از رشته های غیر بومی به نگارگری و تذهیب، آجیده دوزی، مصنوعات چرمی و سوزندوزی بلوچ اشاره کرد.

سوغات و گیاهان دارویی

در حال حاضر مهمترین سوغات استان گلستان عبارتند از : حلوا اماج، نان زنجبیلی(لوزی)، نان شیرینی (خرمایی)، سر غربیلی، نان پادرازی، نان شیرمال، قطاب و... علاوه بر موارد اعلام شده می توان به این موارد اشاره نمود: کُلُمبو، کالنی نون، گلاج، رشته به رشته، شیرینی برنجی، نون قندی، نون کلوچه، سیچو کماچ. و شکلات های عیدی همچون: پشت زیگ، پیسه گندله، شقزی، مار مُرده و ... اشاره کرد. از دیگر سوغاتی های استان، می توان به فرش ترکمنى، قالیچه، پشتى، قارچین، گلیم، نمدبافى، گلدوزى، سوزن دوزى، ابریشم دوزى بر پارچه، زیور آلات ترکمنى ، ساختن آلات موسیقى، سبد بافى، ریسندگى و بافندگى الیاف، پارچه بافى و تولید وسایل چوبى جاجیم های کوهستان های گرگان، صنایع دستی روستایی، ماهی و خاویار اشاره نمود. برخی از این گیاهان دارویی که در استان گلستان کشت میشود شامل زیره سبز، کدوی تخم کاعذی، نعنای فلفلی، بابونه، بومادران، رزماری، آویشن باغی و اسفرزه است، مامیران، توسکا، درمنه، شابیز، داغداران، کنگر وحشی، ولیک، سرخدار، پیر بهار، زوله، فرفیون، راش، پای خر، کاسنی بارهنگ ،سیزاب و کور(کبر) و... می توان به آن اشاره کرد.