گلابگیری نیاسر

چهار طاقی نیاسر

آتشکده نیاسر بوسیله اردشیر بابکان مؤسس سلسله ساسانى در حدود 1800 سال پیش ساخته شده و اولین معبد و آتشکده‏اى است که سلسله ساسانى در اوج رواج دین و آئین زرتشتى در ایران بنا کرد.این بنا نمونه کامل یک گنبد ساسانى است، بر زیربنائى مربع نهاده شده است و بزرگى و عظمتى که در این چهار طاقى به چشم می‌خورد، از تعادل عناصر متشکل و توازن و هماهنگى ترکیب بنا نشأت می‌گیرد. آتشکده از سنگ‌هایی که با گچ کنار یکدیگر قرار داده شده اند ساخته شده است. سنگ‌های به کار رفته در قسمت‌های پایینی بنا به شکل طبیعی و عادی و سنگ‌های به کار رفته در قوس‌ها و در قسمت‌های فوقانی مربعی شکل و مانند آجرهای بزرگی هستند. گنبد اصلی آتشکده در گذشته، فرو ریخته اما بعدهاً بازسازی شد و به شکل گنبدهای دوران اسلامی فرم داده شده است.

چشمه و آبشار نیاسر

چند متر پایین‌تر از آتشکده نیاسر، چشمه آب خنکی به سمت روستا جریان دارد. این چشمه که چشمه اسکندر نام دارد و از قدیمی‌ترین چشمه‌های شناخته شده منطقه به شمار می‌آید. در ادامه چشمه، آبشار اسکندر نمایان می شود و در قسمت پایین آبشار، دو سنگ آسیاب وجود دارد.

حمام و آسیاب آبی

حمام تاریخی و آسیاب آبی از دیگر آثار تاریخی شهر نیاسر هستند که از نظر کارشناسان و تحقیقات به عمل آمده و نوع معماری به کار رفته در این بنا حکایت از آن دارد که این حمام و آسیاب در دورانن صفویه ساخته شده است. نحوه انتقال آب به داخل حمام نیز جالب و درخور توجه است. آب از آبشار به وسیله کول‌های گلی به داخل 8 گوش زیبایی و از آنجا به داخل حمام هدایت می‌شد و از آنجا به کل حمام انتقال می‌یافت و آب شرب حمام نیز به وسیله کول‌های جداگانه به داخل حمام هدایت می‌شد. سوخت حمام هیزم بوده و دارای خزان بوده و ورودی هشت ضلع شکل آن به وسیله دالان‌هایی از بیرون حمام جداشدهاست.
آسیاب آبی به وسیله آبی که از آبشار به پائین ریخته می‌شده به گردش درآمده است. آب ابتدا در داخل تنوره‌هایی ذخیره و از آنجا بوسیله کول باریکی با فشار به چرخه آسیاب می‌ریزد و سنگ آسیاب را به گردش درمی‌آورد و به این ترتیب گندم و جو را آسیا می‌کند. نوع معماری آسیاب و حمام شبیه هم است.

باغ فین

باغ فین یكی از زیباترین و معروف ترین باغ های ایرانی به شمار می رود كه از آن به عنوان نمونه كامل باغ سازی ایرانی یاد می شود. از گذشته های بسیار دور، منطقه فین به واسطه چشمه روح افزایی كه در آن جریان دارد مورد توجه حاكمان و پادشاهان بوده است. تاریخ قم قدیمی ترین مأخذ تاریخی موجود در این خصوص می نویسد: " بناها و كاریزهای فین به امر جمشید احداث گردیده است". پس از آن احداث بناهای شاهانه را به پادشاهان آل بویه  نسبت داده اند و در عهد ایلخانان مغول عمارات كهنه آن (باغ كهنه) نوسازی گردیده است. شكل گیری باغ فین در محل جدید خود به دوران صفویه و پس از زلزله سال 982 ه.ق  مربوط می شود که ساختمان هشتی ورودی و سردر، كوشک میانی، حمام صفوی و برج و باروی باغ در این دوره شكل می گیرد. پس از آن در دوران زندیه عمارت خلوت كریم خانی در مجاورت باغ احداث می شود و شهریاران قاجار نیز به فراخور، بخش هایی نظیر؛ شترگلوی فتحعلی شاهی، حمام قاجار، تالار شاه نشین، خلوت نظام الدوله و عمارت بادگیر (كتابخانه فعلی) را به باغ می افزایند. در دوران معاصر نیز الحاقاتی به مجموعه باغ فین اضافه می گردد.