امتیاز
5
از 5 | از بین
1
امتیاز دهنده به عشایر کرمانج
تور عشایر کرمانج، درمنطقه خراسان شمالی، عشایر زندگی را با گل ها و گون ها و شقایق ها تقسیم کرده اند و پای بر جای پای نیاکان نهاده اند و دور از غبار زمان، از ییلاق تا قشلاق فراز و نشیب کوه ها و دره ها تا پهن دشت مزارع را پیموده اند.
عشایر کرمانج
کوچ برای آن ها بهترین تفریح و بهار شادترین ایام است. نام بسیاری از کوه های خراسان برگرفته از آن هاست و دشت ها با سیاه چادرهای آنان سپید بخت می شوند. کوچ مقصد همیشه زندگی آنهاست.
از قوچان تا مراوه تپه هر سال به عشق پاسداشت چراغ پر فروغ اجاق خانواده با پای پیاده می پیمایند و می کوشند تا همیشه ایام پیروز برجای بمانند. كردهاي خراسان را كرمانج مي نامند.
فاروق صفي زاده در مورد واژه كرمانج مي نويسد: «كرمانج كه كوتاه شده كُرد است و ديگر مان كه همان ماننايياست يكي از قبايل ماد بوده اند كه در سده نهم پيش از زايش در زاگرس فرمانروايي كرده اند ودر هنگام تشكيل فرمانروايي ماد به مادها پيوسته اند»
كرمانج، ظاهراً به برخي قبايل كردستان جنوب اطلاق مي شود آن هم نه در مقام مترادفي براي عشيرت، بلكه به عنوان يك برچسب قومي. سون مي نويسد كه كرمانج ها پاك ترين خون كردي را دارند. ساير قبايل را به طور ساده كرد مي خوانند. در كردستان شمال نيز لفظ كرمانج اغلب در دو معني متفاوت به كار مي رود:
برچسبي قومي است كه در اشاره به تمام كردهايي كه به لهجه ي كرمانجي شمال سخن مي گويند به كار مي رود.
در مفهومي محدودتر در اشاره به رعاياي كشاورز به كار مي رود. دهقانان غير قبيله اي شاتاق كه زيرحكم و سلطه ي گراوي ها هستند كرمانج خوانده مي شوند. همين طور در شرناك و روستاهاي پيرامون آن كشاورزان غير قبيله اي را كرمانج مي خوانند.
لفظ واحد كرمانج كه در جنوب در اشاره به فاتحان قبيله به كار مي رود و در شمال مخصوص رعاياي كرد غير قبيله اي است؛ خود نشان دهنده ي رابطه ي پيچيده اي است كه بين بخش هاي قبيله اي و غير قبيله اي جامعه ي كرد موجود است و اين پيچيدگي بسي بيش از آن است كه تئوري ما فوق طبقاني روا مي دارد … كرمانج ها معمولاً زمين داران خرده پا ومستقل هستند …. كرمانج ها در اين جا احتمالاً كردهاي قبيله اي (يا پيشتر قبيله اي) بوده اند كه در اين منطقه بر زمين هايي كه تصرف كرده اند ساكن شده اند»
لفظ كرمانج درشمال خراسان؛ هم به چادر نشينان كرمانج زبان، و در مفهوم عام تر به كردهايي كه گويش كرمانجي دارند اطلاق مي شود. و هرگاه سخن از كرمانج است كردنژادان كرمانج زبان مدنظر مي باشند.
جاناتان رندل در اين باره نوشته است: «كردي كرمانجي … زبان كردان چادر نشين است»
حال سوالاتی از این قبیل مطرح است که كردهاي خراسان داراي چه پيشينه اي هستند؟ چرا كردها به خراسان كوچ داده شده اند؟ آيا پيش از آمدن كردها در زمان صفويه كردهايي در خراسان سكونت داشته اند يا خير؟
كليم ا… توحدي مؤلف چند جلد كتاب حركت تاريخي كرد به خراسان در مورد زمان ودليل آورده شدن كردها به خراسان مي نويسد: «كرمانج خراسان كه در اوايل دولت صفوي براي جلوگيري از تاخت و تاز تركمانان و ازبكان به مرزهاي شمال ايران انتقال داده شدند تحت عنوان سه ايل بزرگ زعفرانلو، شادلو، قراچورلو قرار دارند»
كليم ا… توحدي با اشاره به اين كه از زمان شاه اسماعيل صفوي، كردها به ويژه قرامانلوها به طور پراكنده براي دفاع از مرزهاي خراسان به اين ديار آسيب ديده آورده شدند وبعد ها جانشينان شاه اسماعيل هم سياست انتقال كردها به خراسان را ادامه دادند، مي نويسد:
«شاه عباس كه پادشاهي تيز هوش و سياستمدار بود با توجه به فلسفه ي ابن عميد كه گفته بود: كردها را بايد سپر بلا قرار داد، درصدد انتقال كردها به خراسان بر آمد … حدود پنجاه هزار خانوار، كوچ بزرگ و تاريخي خود را از آذربايجان به سوي سرزمين ري آغاز كردند،اين حركت كه در حدود سال (1005 هـ. ق) انجام گرفته بود باعث شد كردها مدت دو سال در جلگه ي تهران و خوارو ورامين اتراق نمايند."