استان البرز

اﺳﺘﺎن اﻟﺒﺮز ﻧﺎم آن در زﺑﺎن ﺑﺎﺳﺘﺎن ﻫﺮﺑﺮز »ﻫﺮ« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﮐﻮه و »ﺑﺮز« ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﺑﻠﻨﺪی ﺑﻮده، ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ وﺳﻌﺖ دارد. اﺳـﺘﺎن اﻟﺒﺮز ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰﯾﺖ ﺷـﻬﺮ ﮐﺮج 5200 اﺳﺖ. اﯾﻦ اﺳـﺘﺎن ﺣﺪود ﺳﺎوﺟﺒﻼغ، ﻓﺮدﯾﺲ، ﻃﺎﻟﻘﺎن، دارای ﺷـﺶ ﺷـﻬﺮﺳـﺘﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷــﺎﻣﻞ ﺷــﻬﺮﺳــﺘﺎن ﻫﺎی ﮐﺮج اﺷﺘﻬﺎرد و ﻧﻈﺮآﺑﺎد ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ. اﯾﻦ اﺳـﺘﺎن در ﻣﻨﻄﻘﻪ اﻟﺒﺮز ﻣﺮﮐﺰی ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻪ از ﺷـﻤﺎل ﺑﻪ اﺳـﺘﺎن ﻣﺎزﻧﺪران، از ﺷـﺮق ﺑﻪ اﺳـﺘﺎن ﺗﻬﺮان، از ﺟﻨﻮب ﺑﻪ اﺳــﺘﺎن ﻫﺎی ﺗﻬﺮان و ﻣﺮﮐﺰی و از ﺳــﻤﺖ ﻏﺮب ﺑﻪ ﺷﺎﻣﻞ ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﺷﻤﺎل ﻃﺎﻟﻘﺎن و  ، اﺳﺘﺎن ﻗﺰوﯾﻦ متصل ﻣﯽ ﮔﺮدد.  ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺘﺎن ﺷـﺎﻣﻞ ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﺷــﺮﻗﯽ دﯾﺰﯾﻦ و ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ آن ، ﺷـﺮﻗﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ آن ، ﻣﺎﺑﯿﻦ ﺷﻬﺮﯾﺎر و رﺑﺎط ﮐﺮﯾﻢ (ﮐﻮه ﻫﺎی ﺟﻨﻮب اﺷﺘﻬﺎرد) و ﻏﺮﺑﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ آن ﺷﺎﻣﻞ ﻋﺸـــﺮت آﺑﺎد  ﺑﻌﺪ از ﺷـﻬﺮ آﺑﯿﮏ ﻣﯽ ﺑﺎﺷـﺪ. اﺳـﺘﺎن اﻟﺒﺮز ﺑﻪ ، واﻗﻊ در ﻏﺮب اﺷﺘﻬﺎرد و ﺳﻪ راﻫﯽ زﯾﺎران و ﻃﺎﻟﻘﺎن 5200 ﻋﻠﺖ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﭘﺬﯾﺮی دارای ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻗﻮام اﺳــﺖ.اﯾﻦ اﺳــﺘﺎن ﺑﺎ وﺳــﻌﺖ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ در ﺷـﻤﺎل اﯾﺮان و در داﻣﻨﻪ رﺷـﺘﻪ ﮐﻮه ﻫﺎی اﻟﺒﺮز ﻣﺮﮐﺰی واﻗﻊ ﺷــﺪه اﺳــﺖ. داﻣﻨﻪ رﺷــﺘﻪ ﮐﻮه ﻫﺎی اﻟﺒﺮز از دﯾﺮ ﺑﺎز ﺑﻪ دﻟﯿﻞ آب و ﻫﻮای ﻣﻨﺎﺳـــﺐ و رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺟﺎری و ﭘﻨﺎﻫﮕﺎه ﻫﺎی ﻣﺤﻞ اﺳـﺘﻘﺮار ﻣﻮﻗﺖ و داﺋﻢ اﻗﻮام ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻃﻮل ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻃﺒﻖ ﻣﻨﺎﺑﻊ و اﺳﻨﺎد، ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺣﻀـﻮر اﻧﺴـﺎن ﻫﺎ در اﯾﻦ اﺳﺘﺎن ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دوران ﻧﻮﺳﻨﮕﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آﺛﺎر آن در ﺗﭙﻪ ازﺑﮑﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ.از ﻋﺼﺮ ﺑﺮﻧﺰ ﭘﺎﯾﮕﺎه ﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪدی در اﯾﻦ اﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﺳﺎوﺟﺒﻼغ و ﻧﻈﺮآﺑﺎد ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

صنایع دستی

استان البرز با توجه به نرخ بالای مهاجرت نسبت به سایر استان های کشور دربسیاری از رشته­ های صنایع دستی فعال می باشد و تعدد صنعتگران حاکی از فعالیت و همت والای صنعتگران و هنرمندان منطقه می باشد و به لحاظ درجه فعالیت رشته هایی هستند که از نظر اهمیت در سطح ممتازی قرار دارند مانند رشته های : گلیم بافی ، معرق ، منبت کاری ، مصنوعات چرمی ، سفالگری ، پیکرتراشی ، آهنگری هنری ،سوزن دوزی ، ساخت سازهای سنتی ، شیشه دمی (شیشه حرارت مستقیم)، سنگ تراشی است.

سوغاتی و گیاهان دارویی

پوشش گیاهی استان البرز شامل باغ های سیب و گردو و درختانی مانند چنار، توت، تبریزی و غیره است. گیاهان دارویی وخوراکی شامل الرگ، بابونه، گل گاوزبان، ریواس وسماق است. تنوع آب و هوا، اقلیم متفاوت و گونه گونی طبیعت استان زمینه را برای رویش و پرورش انواع گیاهان دارویی و صنعتی فراهم نموده است. در این میان برخی ازافراد بومی با بهره گیری از تجربه پیشینیان خود و مطالعه علمی منطقه، اقدام به جمع آوری و تولیداسانس، عرقیات گیاهی و دارویی نموده اند. این امر علاوه بر ایجاد اشتغال در جامعه میزبان، زمینه شناخت و معرفی استعداد نهفته منطقه را در این زمینه فراهم ساخته است.علاوه بر این عرقیات گیاهی و دمنوش های تهیه شده از این گیاهان می توانند ره آوردی سالم و به یاد ماندنی برای مسافران و گردشگرانی باشد که این استان را برای دیدار و گشت و گذار انتخاب می کنند. از عمده گیاهان دارویی که در منطقه البرز می رویند می توان به گلپر، بابونه، گل گاوزبان، پونه کوهی، خارشتر و ریواس اشاره کرد. علاوه بر این موهبت الهی که نتیجه گونه گونی منطقه و موقعیت خاص جغرافیایی استان است، استقرار اقوام مختلف در استان البرز زمینه مناسبی را برای تولید و عرضه صناعات دستی و هنرهای سنتی ایجاد کرده است که خود می تواند سوغاتی ارزشمند و بیاد ماندنی برای گردشگران و مسافران باشد. دست ساخته هایی که می توانند سال ها یادآور سفری بیاد ماندنی و خاطره انگیز از استان البرز باشند.