مشرف الدین مصلح بن عبدالله شیرازی مشهور به "سعدی" در اوایل سده هفتم ه.ق. در شیراز به دنیا آمد. سعدی شیرازی، بزرگ ترین شاعری است که پس از فردوسی درآسمان ادب فارس درخشیده است و هنوز نیز می درخشد. وی در سال 690 ه.ق. در شیراز درگذشت.
نخستین جهانگردی که از آرامگاه سعدی نام برده، "ابن بطوبه" جهانگرد مراکشی است که در سال 748 ه.ق.؛ یعنی 57 سال پس از مرگ سعدی ازآرامگاه وی بازدید کرده است.
برپایه مدارک موجود، آرامگاه سعدی در سده گذشته بارها تعمیر و بازسازی شده است. کریم خان زند در سال 748 ه.ق. آن را از نو بنا کرد. وی بنای آجری و دوطبقه بنا کرد که دو اتاق در دوسوی آن قرار داشت. مزار سعدی در اتاق شرقی در طبقه زیرین آن قرار داشت و دور آن نرده های چوبی و منبت کاری شده قرار داشت. مزار سعدی در اتاق شرقی در طبقه زیرین آن قرار داشت و دور آن نرده های چوبی و منبت کاری شده قرار گرفته بود. بعدها اتاق غربی مدفن "شوریده شیرازی" یکی از شاعران بنام سده سیزدهم ه.ق. در شیراز شد.
بنای نخستین سعدی تا سال 1327 خورشیدی برپا بود تا اینکه به پیشنهاد انجمن آثار ملی فارس و تلاش علی سامی و علی اصغر حکمت، بنای درخور مقام شامخ سعدی ساخته شد. این بنا دارای گنبدی زیبا است که در جلوی آن ایوانی تالار مانند قرار دارد که توسط هشت ستون سنگی نگه داشته می شود.
در بنای جدید، قبر سعدی در میان عمارتی هشت ضلعی با سقفی بلند و کاشی کاری شده قرار دارد. در داخل باغ و در محوطه ای پایین تر از سطح زمین، چشمه آب زلالی در جریان است. در میانه این مکان، حوضچه ای قرار دارد که آن را حوض ماهی می نامند. بر پایه یک سند قدیمی، مردم شیراز برای برآورده شدن حاجات خود در حوض ماهی سکه می اندازند. در تقویم شمسی روز اول اردیبهشت ماه به نام روز سعدی نامگذاری شده است.