آرامگاه پیر شالیار، یکی از زیارتگاههای مهم و تاریخی ایران است که در روستای اورامان تخت، در استان کردستان واقع شده است. این آرامگاه به عنوان یکی از قطبهای گردشگری مذهبی ایران شناخته میشود و هر ساله پذیرای زائران و گردشگران بسیاری است.
برای رزرو تور کردستان و سفری خاطرهانگیز همین حالا با ماهبان تور تماس بگیرید! 02188200205
پیر شالیار یکی از روحانیون و بزرگان اسلامی منطقه اورامان تخت بوده که دارای مریدان بسیاری از روستاها و حتی شهرهای اطراف داشته و دارد. در مورد واژه «اورامان» تعابیر مختلفی بیان شده استد و اهالی منطقه، اون رو به «هورامان» نسبت بیشتری می دهند و در کنارش از آیین اهورایی و گذشته درخشانش یاد میکنند.
اما منابعی هم می گویند اورامان به ریشه ترکی این واژه اشاره می کند و از آنجا که معنای این کلمه جنگل است و با فضای سرسبز این منطقه کاملا مرتبط، بیشتر بدان سوق می دهند. داستان پیر شالیار نیز بدین شرح است : پیرشالیار مردی درست کار و سالک و مبلغ دین و مردم از دست و نفس حق و دامان مسیحایی او شفا می گرفتند. در زمان زیستن پیر شالیار، پادشاه بخارا اعلام می دارد هر کس دختر او بهار خاتون را که فردی کر و لال بوده شفا دهد، دخترش را رو به عقد و نکاح او در آورده و از مال دنیا بی نیازش می دارد.
همه علما و اطباء از شفای دختر پادشاه عاجزند تا اینکه خبر شفا دادن پیرشالیار به گوش شاه بخارا می رسد. او دخترش رو به همراه لشکری عازم اورامان تخت کرده تا پیر، دخترش رو شفا دهد. هنگامی كه نزديک روستا می شوند دختر پادشاه احساس می كند كه گوشش شنوايی دارد و صداها را بخوبی می شنود. هنگامی كه به نزديكی خانه پير شاليار می رسند صدای نعره ديو توجه آنها را جلب می کند. ديو از تنوره ای كه هم اكنون اهالی روستا بدان محل «تنوره ديوها» می گويند که نزديک خانه پير است بر زمين افتاده و می ميرد.
در اين اثنا زبان شاه بهار خاتون باز شده و شروع به صحبت می كند. برای عروسی که پادشاه قولش را داه بود هر طايفه بخشی از هزينه ها و كارهای عروسی پیر را بر عهده گرفت و هر کس موادی رو برای تهیه خوراک تدارک می بیند که از آن آشی درست می کنند. گويند عنوان شاليار (شهريار) را از همان هنگام به اين پير نسب دادند. پير شالیار قبل از مرگش وصيت می كند كه تا آخر دنيا مراسم سالگرد عروسی اش را همه ساله برگزار كنند. طبق اسناد و مدارک موجود اين مراسم بيش از 950 سال است كه به همان شيوه اولیه برگزار می شود و در آن همان آش سنتی شب عروسی سرو می شود.
نام این غذا «هوله شینه تشی» ست. هر ساله ده ها راس گوسفند و بز و چندين راس گاو در مراسم ذبح می شود. بخشی از گوشت قربانی بین نیازمندان و اهالی روستا تقسیم می شده و مابقی آن خرج آش نذری می شود. در خلال انجام مراحل مختلف مراسم كه از بامداد چهارشنبه به مدت سه روز طول می کشد، در خانه پير به روی مردم باز است و هركس می تواند برای زيارت تخت گيوه و تسبيح پير كه از او به يادگار مانده، وارد منزل پیر شود. بعد از نماز ظهر دراويش قادری بر بام خانه پير حلقه زده با آوای عرفانی دف شروع به ذكر و سماع می كنند. در اين سه روز مردم اورامان تخت تمام كارهای خود را تعطيل كرده و فقط وقتشان را صرف جشن باستانی می كنند.
روستای اورامان تخت: این روستا با معماری پلکانی و خانههای سنگی، یکی از زیباترین روستاهای ایران است.
قلعه باستانی: قلعهای باستانی در بالای روستا قرار دارد که قدمت آن به دوران پیش از اسلام میرسد.
مساجد قدیمی: چندین مسجد قدیمی با معماری سنتی در روستا وجود دارد.
بهترین زمان برای بازدید از آرامگاه پیر شالیار، فصلهای بهار و تابستان است. در این فصول، آب و هوای منطقه معتدل و مطبوع است و طبیعت اطراف آرامگاه در زیباترین حالت خود قرار دارد.
در اطراف آرامگاه پیر شالیار، امکانات رفاهی مانند اقامتگاه بومگردی، رستوران و فروشگاه وجود دارد. همچنین، مسیرهای پیادهروی و دوچرخهسواری در اطراف روستا تعبیه شده است.