بازار تبریز، نگین درخشان آذربایجان، با قدمتی دیرینه و معماری چشم‌نواز، دروازه‌ای به سوی تاریخ و فرهنگ غنی ایران است. این بازار پرآوازه، که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده، هزاران راسته، دالان، تیمچه و سرا را در خود جای داده و گویی هر گوشه‌ای از آن حکایتی از هنر، صنعت و ذوق ایرانیان را زمزمه می‌کند.

در این مقاله، با عبور از دالان‌های تو در تو و گذر از حجره‌های پر رونق، به سفری جذاب در دل بازار تبریز می‌رویم. با ما همراه باشید تا با تاریخچه این بازار کهن، معماری شگفت‌انگیز آن، و تنوع بی‌نظیر کالاها و صنایع دستی آشنا شویم.

بازار تبریز کجاست؟

بازار تبریز در مرکز شهر تبریز، در استان آذربایجان شرقی ایران واقع شده است. این بازار تاریخی با معماری قابل توجه، شامل مجموعه ای از راسته ها، سراها، تیمچه ها و دالان ها است که در آن محصولات سنتی ایرانی مانند فرش، ادویه، منسوجات و چای به فروش می رسد.

با تور تبریز ، سفری به یادماندنی به بازار تبریز داشته باشید! 02188200205

تاریخچه بازار تبریز

بازار تبریز هم اکنون به مساحت 7 كیلومتر مربع و طول یک کیلومتر بزرگترین مجموعه به هم پیوسته و مسقف دنیا است و در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ثبت شده ‌است.

طاق‌‌ها و گنبدهای مقرنس بلند آن، سازه‌‌های آجری به هم پیوسته، آرایش مغازه ‌ها، کثرت تیمچه‌‌ها، وجود انواع مشاغل و تعداد زیادی مدرسه و مسجد که در کنار سرا‌های بازرگانی قرار گرفته ‌اند، این بازار را نمونه‌ای عالی از محیط تجارت و زندگی اسلامی و شرقی ساخته است. سبک معماری، کثرت سراها و تیمچه‌ها و وجود تعدادی مدرسه و مسجد نیز به این مجموعه اهمیت و امتیازی خاص داده‌اند.

از تاریخ بنای اولیه مجموعه بازار تبریز اطلاعی در دست نیست لیکن اکثر مورخان و جغرافی‌نویسان و جهانگردان اسلامی و خارجی که از قرن چهارم هجری تا عهد قاجار از تبریز دیدن کرده‌اند، اسناد مهم و مدارک ارزنده‌ای را درباره بازار و وضع بازرگانی تبریز ارائه داده‌اند.

وجود مدارس و مساجد تاریخی مهم و معروفی چون مسجد جامع، مدرسه حاج صفرعلی، مدرسه صادقیه در این بازار نیز گواه بر پیشینه تاریخی این مجموعه بنا است. بازار کنونی تبریز مربوط به اواخر زندیه (یعنی بعد از زلزله‌ای که در سال 1193 هجری قمری روی داد) و عصر قاجار است. در زمان عباس میرزا که تبریز ولیعهدنشین و دارالسلطنه شد، سراها، تمیمچه‌ها و بازارهای عالی تازه‌ای احداث شد.

مجموعه بازار تاریخی تبریز به عنوان یازدهمین اثر ثبت جهانی ایران در سی و چهارمین جلسه سازمان یونسکو که در کشور برزیل برگزار شد به عنوان بزرگترین سازه سرپوشیده جهان و بخشی از شاهراه ابریشم به ثبت جهانی رسید.

معماری بازار تبریز

بازار تبریز به عنوان بزرگترین بازار مسقف جهان، دارای معماری منحصر به فرد و چشمگیری است. این بازار از مجموعه ای از راسته ها، سراها، تیمچه ها و دالان ها تشکیل شده است که به طور ماهرانه ای در کنار هم قرار گرفته اند و فضایی پیچیده و هزار توی مانند را به وجود آورده اند.

راسته ها خیابان های اصلی بازار هستند که به فروش اقلام خاص اختصاص دارند. هر راسته نام مخصوص خود را دارد، مانند راسته فرش فروشان، راسته طلا فروشان و راسته ادویه فروشان. راسته ها معمولاً سرپوشیده هستند و دارای سقف های گنبدی یا طاقی هستند که از آجر ساخته شده اند.

راسته‌‌های معروف بازار تبریز نیز شامل بازار امیر، پشت بازار امیر، بازار کفاشان، بازار حرم خانه، راسته بازار، یمنی دوز بازار، بازار حلاجان، قیز بستی بازار، بازار سراجان، راسته کهنه یا قدیم، بازار کلاه دوزان، دلاله زن بازار، بازار صادقیه، بازار مسگران، بازار حاج محمد حسین، بازار مشیر، بازارچه شتربان، بازار صفی، بازار میر ابوالحسن، بازار شیشه گرخانه، رنگلی بازارچه (بازارچه رنگی) و بازارچه خیابان است.

سراها حیاط های بزرگ و مستطیلی هستند که در اطراف آنها مغازه ها قرار گرفته اند. سراها معمولاً دارای حوضچه ای در مرکز و چند درخت برای سایه هستند. سراها محل مناسبی برای استراحت و فرار از شلوغی بازار هستند.

تیمچه ها کاروانسراهای بزرگی هستند که در آنها بازرگانان می توانستند کالاهای خود را انبار و تجارت کنند. تیمچه ها معمولاً دارای چند طبقه هستند و در اطراف آنها حجره هایی برای اقامت بازرگانان قرار دارد. تیمچه مظفریه و تیمچه امیر از معروف ترین تیمچه های بازار تبریز هستند.

بازار تیمچه امیر یکی از شاهکارهای جالب معماری و با شکوه ترین تیمچه‌های بازار تبریز به حساب می‌آید. تیمچه حاج صفرعلی بنایی است معظم که بانی آن حاج صفرعلی خویی بازرگان معروف معاصر فتحعلی شاه قاجار است. تیمچه مظفریه نیز یکی از زیباترین بخش‌های بازار است که حاج شیخ جعفر قزوینی تاجر سرشناس دوره ناصرالدین شاه آن در سال 1305 قمری ساخته بود و به مناسبت حضور مظفرالدین میرزا ولیعهد وقت در این تیمچه به نام مظفریه نامگذاری کرد.

دالان ها گذرگاه های باریکی هستند که راسته ها را به هم متصل می کنند. دالان ها معمولاً تاریک و پرپیچ و خم هستند و حس رمز و راز را به بازار می دهند.

علاوه بر این عناصر اصلی، بازار تبریز دارای عناصر معماری دیگری نیز مانند:

سفر به بازار تبریز ، تجربه‌ای بی‌نظیر در زندگی شما خواهد بود. 02188200205

گنبدها: گنبدها از آجر ساخته شده اند و به زیبایی تزئین شده اند. آنها به تهویه بازار و همچنین به زیبایی آن کمک می کنند.

بازار تبریز با طاق‌ها و گنبدهای بلند آجری بیش از 5 هزار واحد تجاری، 40 مسجد، 16 سرا در خود جای داده است كه شامل بازار امیر، بازار کفاشان، راسته بازار، بازار حلاجان، یمینی دوز بازار، راسته کهنه، بازار حاج محمد حسین، بازار مشیر بازار، بازارچه صفی، بازار امیر ابوالحسن، سرای حاج رسول، سرای حاج میرزا علی نقی، تیمچه و سرای شیخ کاظم، تیمچه حاج صفرعلی، تیمچه و دالان میرزا شفیع و تیمچه ملک است که به اختصار به آن‌ها اشاره می‌شود.

طاق ها: طاق ها از آجر یا سنگ ساخته شده اند و از ورودی راسته ها، سراها و تیمچه ها محافظت می کنند.
مناره ها: مناره ها از آجر ساخته شده اند و بلندترین بناهای بازار هستند. آنها برای فراخوان مردم به نماز استفاده می شوند.
تزئینات: دیوارها و سقف های بازار با کاشی های لعاب دار، نقاشی های دیواری و آیینه کاری تزئین شده اند.
معماری بازار تبریز نمادی از تاریخ و فرهنگ غنی ایران است. این بازار به دلیل زیبایی، پیچیدگی و اهمیت تاریخی اش، یک جاذبه گردشگری محبوب است.

دیدنی‌های معروف بازار تبریز

بازار تبریز به غیر از معماری شگفت انگیزش، دارای جاذبه های دیدنی متعددی نیز می باشد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنم:

** تیمچه مظفریه:** این تیمچه یکی از بزرگترین و زیباترین تیمچه های بازار تبریز است. تیمچه مظفریه در دوره قاجار ساخته شده و دارای حجره های متعدد، حیاط مرکزی و تزئینات کاشی کاری نفیس است.
** دالان تبریزی:** این دالان یکی از طولانی ترین و پرپیچ و خم ترین دالان های بازار تبریز است. دالان تبریزی محل مناسبی برای گشت و گذار و یافتن گنجینه های پنهان بازار است.
** مسجد جامع تبریز:** این مسجد یکی از قدیمی ترین مساجد تبریز است که در محوطه بازار واقع شده است. مسجد جامع تبریز دارای معماری زیبا و کاشی کاری های نفیس است.
** مدرسه ستاری:** این مدرسه در دوره صفویه ساخته شده و یکی از قدیمی ترین مدارس علمیه تبریز است. مدرسه ستاری دارای معماری زیبا و حجره های متعدد است.

** خانه مشروطه:** این خانه محل برگزاری اولین مجلس شورای ملی ایران بود. خانه مشروطه در حال حاضر به عنوان موزه ای برای نمایش تاریخ مشروطه ایران استفاده می شود.
** بازار فرش تبریز:** این بازار بزرگترین بازار فرش دستباف جهان است. در بازار فرش تبریز می توانید انواع فرش های نفیس ایرانی را با طرح ها و رنگ های مختلف پیدا کنید.
** بازار ادویه جات:** این بازار محل فروش انواع ادویه جات، گیاهان دارویی و عرقیات گیاهی است. در بازار ادویه جات می توانید عطر و طعم بی نظیر غذاهای ایرانی را تجربه کنید.
اینها فقط تعدادی از دیدنی های معروف بازار تبریز هستند. بازار تبریز یک مکان پر جنب و جوش و هیجان انگیز است که پر از تاریخ، فرهنگ و تجارت است.

بازدید از بازار تبریز تجربه ای منحصر به فرد و فراموش نشدنی برای هر گردشگر خواهد بود.

برای رزرو تور تبریز با ماهبان تور تماس بگیرید! 02188200205

مسیر دسترسی به بازار تبریز

خوبی شهر تبریز این است که همیشه برای رسیدن به بازار اصلی تبریز می‌توانید وسایل نقلیه پیدا کنید. این بازار ورودی‌های زیادی دارد و در هرجای شهر که باشید، بی‌آرتی، اتوبوس یا تاکسی برای رساندن شما به خیابان‌های اصلی بازار وجود دارد.

برای رسیدن به بازار بزرگ تبریز معروف می‌توانید از چندین مسیر استفاده کنید:

– مسیر آبرسان

این مسیر را بهتر است با بی‌آرتی طی کنید. بی‌آرتی‌های مسیر آبرسان مستقیم به بازار اصلی می‌روند. تاکسی‌ خطی هم برای آن وجود دارد. برای رفتن می‌توانید از تاکسی‌های مسیر چای کنار به فارابی و فارابی به پل قاری استفاده کنید.

–  مسیر ائل گلی

از این مسیر می‌توانید تاکسی یا اتوبوس استفاده کنید. اتوبوس خطی شماره ۱۰۱ از این ایستگاه وارد میدان شهدا و مسیر رسیدن به بازار تبریز می‌شود.

– خیابان ولیعصر

اتوبوس‌های خطی ۱۱۰ و تاکسی‌های خطی فلکه بازار در اینجا مخصوص بازار اصلی است و شما را به مقصد می‌رسانند. از مسیر‌های دیگری مانند راه آهن و خیابان نصف راه، شهرک باغچیان، نمایشگاه بین‌المللی، خیابان مارالان، خیابان هفده شهریور و… نیز می‌توان هم از تاکسی‌ها و هم از اتوبو‌س‌های خطی استفاده کرد. همگی آن‌ها مسیر حرکت به‌سمت بازار تبریز را دارند.

– فاصله بازار تبریز از فرودگاه

فرودگاه شهید مدنی، فرودگاه نزدیک به بازار تبریز است. از فرودگاه تا بازار ۲۰ دقیقه راه است و از داخل فرودگاه به‌صورت مستقیم وسیله نقلیه برای رفتن به بازار وجود دارد.

– فاصله بازار از ایستگاه قطار

بازار تبریز تا ایستگاه قطار ۱۰.۵ کیلومتر فاصله دارد و با ماشین شخصی می‌توانید در ۱۸ دقیقه به مقصد خود برسید. از ایستگاه راه آهن وارد بلوار آذربایجان شوید و سپس از آنجا از پل سرداران فاتح وارد چای کنار شوید و مستقیم برانید تا به بازار بزرگ تبریز برسید.

بهترین زمان بازدید از بازار تبریز

بهترین زمان بازدید از بازار تبریز به عوامل مختلفی مانند سلیقه شما، آب و هوا و شلوغی بازار بستگی دارد.

از نظر آب و هوا:

1. بهار (مارچ تا می): این فصل بهترین زمان برای بازدید از تبریز است. هوا در این فصل معتدل و دلپذیر است و بارندگی کم است.
2. تابستان (ژوئن تا آگوست): تابستان های تبریز گرم و خشک است. اگر گرمای هوا را دوست ندارید، بهتر است از سفر به تبریز در این فصل خودداری کنید.
3. پاییز (سپتامبر تا نوامبر): هوا در پاییز خنک و مطبوع است. این فصل نیز زمان مناسبی برای بازدید از تبریز است.
4. زمستان (دسامبر تا فوریه): زمستان های تبریز سرد و برفی است. اگر به دنبال تجربه زمستانی هستید، می توانید در این فصل به تبریز سفر کنید.

از نظر شلوغی:

روزهای تعطیل و آخر هفته: بازار تبریز در روزهای تعطیل و آخر هفته شلوغ تر است. اگر به دنبال آرامش بیشتر هستید، 
صبح: بازار تبریز در صبح زود خلوت تر است. اگر می خواهید از شلوغی بازار دوری کنید، می توانید صبح زود به بازار بروید.

نکات:

ماه رمضان: در ماه رمضان، ساعات کاری بازار تبریز ممکن است تغییر کند. قبل از سفر به تبریز در ماه رمضان، حتما ساعات کاری بازار را بررسی کنید.
تعطیلات: در تعطیلات عید نوروز و سایر تعطیلات رسمی، بازار تبریز بسیار شلوغ است. اگر به دنبال تجربه آرام تر هستید، بهتر است در این ایام از سفر به تبریز خودداری کنید.
در نهایت، بهترین زمان بازدید از بازار تبریز به سلیقه شما بستگی دارد. اگر به دنبال آب و هوای مطبوع هستید، بهار یا پاییز را انتخاب کنید. اگر به دنبال آرامش بیشتر هستید، صبح زود یا در روزهای غیر تعطیل به بازار بروید.

یک روز پرماجرا در بازار، بهترین سوغاتی‌ها را از بازار تبریز تهیه کنید.!اگر نیاز به مشاوره داری کافیه تماس بگیری 02188200205

ساعت کار بازار تبریز

ساعت کار بازار تبریز:

شنبه تا چهارشنبه: ۶:۳۰ صبح تا ۲۱:۰۰ شب
پنجشنبه: ۱۰:۰۰ صبح تا ۱۴:۰۰ ظهر
جمعه: تعطیل

نکات:

• ممکن است ساعات کاری برخی از مغازه ها در بازار کمی متفاوت باشد.
• در ماه رمضان، ساعات کاری بازار تبریز ممکن است تغییر کند. قبل از سفر به تبریز در ماه رمضان، حتما ساعات کاری بازار را بررسی کنید.
• در تعطیلات عید نوروز و سایر تعطیلات رسمی، بازار تبریز بسیار شلوغ است. اگر به دنبال تجربه آرام تر هستید، بهتر است در این ایام از سفر به تبریز خودداری کنید.

اقامت در تبریز برای بازدید از بازار تبریز

گزینه های مختلفی برای اقامت در تبریز برای بازدید از بازار تبریز وجود دارد:

هتل ها: تبریز دارای هتل های متعددی در طیف های قیمتی مختلف است. برخی از هتل های محبوب نزدیک به بازار تبریز عبارتند از:
هتل تبریز
هتل پارس 
هتل لاله پارک تبریز 
هتل آپارتمان شهریار 
مهمانسراها: مهمانسراها گزینه مقرون به صرفه تری برای اقامت در تبریز هستند.
خانه های سنتی: اگر به دنبال تجربه ای اصیل هستید، می توانید در یکی از خانه های سنتی تبریز اقامت کنید.
اپارتمان های اجاره ای: همچنین می توانید در تبریز آپارتمان اجاره کنید. این گزینه به شما امکان می دهد فضای بیشتری داشته باشید و مانند یک فرد محلی زندگی کنید.

جاهای دیدنی نزدیک به بازار تبریز

در اینجا چند جاذبه گردشگری محبوب در نزدیکی بازار تبریز وجود دارد:

مسجد جامع تبریز:این مسجد یکی از قدیمی ترین و زیباترین مساجد تبریز است. مسجد جامع تبریز در قرن یازدهم ساخته شده و دارای مناره ها، گنبدها و کاشی کاری های نفیس است. 
مدرسه ستاری:این مدرسه در دوره صفویه ساخته شده و یکی از قدیمی ترین مدارس علمیه تبریز است. مدرسه ستاری دارای معماری زیبا و حجره های متعدد است.
خانه مشروطه:این خانه محل برگزاری اولین مجلس شورای ملی ایران بود. خانه مشروطه در حال حاضر به عنوان موزه ای برای نمایش تاریخ مشروطه ایران استفاده می شود. 
موزه آذربایجان:این موزه بزرگترین موزه باستان شناسی شمال غرب ایران است. موزه آذربایجان دارای مجموعه ای از آثار باستانی از دوره پیش از تاریخ تا دوره قاجار است. 
ائل گلی:این پارک بزرگترین پارک تفریحی تبریز است. ائل گلی دارای دریاچه، باغ ها، زمین های بازی و سایر امکانات رفاهی است. 
میدان قوجه بازار: این میدان یکی از بزرگترین و شلوغ ترین میادین تبریز است. میدان قوجه بازار محل مناسبی برای خرید سوغاتی و چشیدن غذاهای محلی است.
اینها فقط تعدادی از جاذبه های گردشگری محبوب نزدیک به بازار تبریز هستند. تبریز شهری پر جنب و جوش و هیجان انگیز است که پر از تاریخ، فرهنگ و تجارت است. بازدید از تبریز تجربه ای منحصر به فرد و فراموش نشدنی برای هر گردشگر خواهد بود.