سرزمین کهن «قهستان»، پس ار الموت، یکی از مهمترین مراکز اسماعیلیان به شمار مییرفته است و حکومت قهستان از زمان حسن صباح تا حمله مغول به ایران، در دست امیران و جاکمان اسماعیلیه بود. در زمان صفویان، خاندان علم و خزیمه، در این منطقه به عمارت رسیدند و تشکیلات حکومتی، سازمانهای اداری و و تاسیسات نظامی وسیعی در آنجا بنا نهادند. درباره زمینه چگونگی تاسیس مدرسه شوکته در منابع آمده است: مه شوکت الملک دوم حاکم وقت منطقه و بعدها وزیر پست و تلگراف رضاشاه پهلوی ، در سفری که در ابتدای حکمرانی خود به تهران داشت هنگام بازدید از مدرسه دارالفنون و مشاهده اصول نوین تعلیم و تربیت و مقامات آن، در صدد برآمد تا موقوفه برادر خود را صرف تاسیس مدرسه ای جدید و محهز در بیرجند نماید. سرانجام نخستین مدرسه ابتدایی پسرانه، موسوم به «شوکتیه» در سال 1325 قمری و در کشاکش جنبش مشروطه در محل حسینیه شوکتی گشایش یافت.  از ویژگی های ممتاز مدرسه شوکتیه میتوان به رایگان بودن تحصیل، استفاده از معلمان ورزیده و توجه به آموزش دختران بود. بعد از مدرسه عالی دارالفنون و مدرسه ابتدایی رشیدیه تبریز، مدرسه شوکتیه بیرجند سومین مدرسه از نوع مدارس جدید در کشور ایران می باشد که به دنبال آن مدارس دشت بیاض نهبندان، سربیشه، خوسف و دبستتان دخترانه شوکتی احداث شد.

از نظر سبک معماری، این مدرسه با توجه به معماری مناطق کویری به صورت حیاط مرکزی است. حیاط مدرسه بخش بزرگی را از بنا در برمی گیرد. حیاط آن آجر فرش می باشد و در میان آن حوضی زیبا قرار دارد که در وسط آن سکویی به ارتفاع ۳۰ سانتی متری قرار دارد. در ورودی بنا با طاق جناقی و تزئیناتی مقرنس می باشد. مدرسه شوکتیه بنایی تک ایوانی است، که ایوان آن بلند و زیبا اسو این بنا دارای هشتی، دهلیزها، ایوان، حجره هایی در اطراف حیاط، شاه نشین، حمام می باشد.

جهت دیدن مدرسه شوکتیه میتوانید با زدن روی لینک زیر، با تور بیرجند همراه شوید:
www.mahbantour.com/destination/birjand-city