روستای پلکانی کوهپایه‌ ای قلعه بالا، با مجموعه کم نظیری از جاذبه‌ های طبیعی و تاریخی، یکی از روستاهای دیدنی استان سمنان است. روستای قلعه بالا از توابع بخش بیارجمند شهرستان شاهرود، در 24 كیلومتری جنوب شرقی این شهرستان واقع شده است. روستای قلعه بالا به عنوان یک شهر بین‌ راهی که در میانه راه تهران- مشهد قرار گرفته، شناخته شده است. سرزمین توران، زیستگاه یوز ایرانی در همین مسیر واقع شده است.

طبق گفته ها عده ای از فرقه اسماعیلیه تحت امر حسن صباح به این منطقه گریختند و برای حفظ جان و ترس از دشمنانشان در غاری در حوالی ارتفاعات جنوب این روستا پناه گرفتند. بعدها محل سکونتشان معروف به غار ملاحدین شد، که مردم محلی آن را غار "ملحدو" می نامیدند. امروز نیز آثاری از آن برجای مانده است.

قلعه بالا به واسطه قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی بی نظیر و همچنین به واسطه ساختار و شکل پلکانی ویژه‌ اش جزو روستاهای هدف گردشگری محسوب می‌ شود؛ روستایی که سراسر آن با سنگ فرش پوشیده شده است. کسانی که تجربه حضور در ماسوله را داشته باشند، با ورود به قلعه بالا مشاهده می‌کنند که این روستا نیز چیزی از روستاهای پلکانی مشهور کم ندارد، جز اینکه به واسطه قدمت کمتر حضور گردشگران در این روستا، از شلوغی و همهمه خبری نیست و به جای مغازه تنها خانه روستایی و باغ، گردشگر را احاطه می‌ کند. امکانات روستای قلعه بالا به واسطه همین سابقه اندک حضور در لیست روستاهای هدف گردشگری به مانند همتایان خود زیاد نیست و تنها منحصر به خانه محلی‌ هایی است که آنها را با میهمان‌ نوازی مثال زدنی در اختیار گردشگران قرار می‌ دهند. اکثر خانه های روستاييان در يک طبقه با سقف های مسطح و در شيب و دامنه کوه ساخته شده اند. به طوری که روستای قلعه بالا به صورت پلکانی شکل گرفته شده است. عمده مصالح به کار رفته در خانه های قديمی مشتمل بر سنگ، گل، خشت و چوب است. اما در خانه های جديد از مصالح آهن، سيمان، آجر و گچ استفاده می شود.

روستای پلکانی کوهپایه‌ ای قلعه بالا با دشت های چشم و در آميختگی مناظر زيبای کوهستانی و چشم اندازهای اغوا کننده سراب های کويری پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است که اين دشت ها از مناطق حفاظت شده ملی به حساب می آید و همچنین زيستگاه ها يوزپلنگ و گورخر آسيايی می باشند. دره مار و چشمه های قدس و معصوم از مناطق تفرجگاهی روستای قلعه بالاست. امامزاده سيد محمد و امامزاده پير سيد، از اماکن زيارتگاهی روستای قلعه بالا است. موسيقی مورد علاقه مردم روستای قلعه بالا، ترانه ها و نغمه های محلی است که غالبا در جشن ها و مراسم عروسی خوانده و نواخته می شوند. همچنین قالی بافی، از عمده ترين محصولات صنايع دستی اين روستا به حساب می آید که به دست زنان هنرمند روستا بافته می شود. مهم ترین سوغاتی روستای قلعه بالا فلفل، زیره سبز، انار، کنجد، گیاهان دارویی، تخمه آفتاب گردان و دیگر صیفی جات است. در کنار این کارها روستاییان قلعه بالا به پرورش کرم ابریشم نیز می پردازند و از آن نخ ابریشمی تولید می کنند. فصل های بهار و پاییز بهترین وقت سفر به قلعه بالا و منطقه خوارتوران در خطه شاهرود است.

جهت دیدن روستای قلعه بالا میتوانید با زدن روی لینک زیر، با تور قلعه بالا همراه شوید:
www.mahbantour.com/destination/qalebala-village-to-khar-turan-national-park