ارگ بم، بزرگترین سازه خشتی جهان، شاهکاری از معماری ایرانی و نمادی از تمدن کهن این سرزمین است. این بنای عظیم که در دل کویر لوت جای گرفته است، با قدمتی چند هزار ساله، گواه بر هوش و ذکاوت سازندگان ایرانی در تطبیق با شرایط سخت محیطی است. ارگ بم نه تنها یک بنای تاریخی، بلکه یک شهر کامل با تمامی امکانات زندگی بوده است که متأسفانه در سال ۱۳۸۲ بر اثر زلزله ویران شد. با این حال، تلاش‌های گسترده برای بازسازی این اثر ارزشمند آغاز شده است. در این مقاله، به بررسی تاریخچه، معماری، جاذبه‌های گردشگری، بهترین فصل بازدید و معرفی این مکان بی‌نظیر خواهیم پرداخت.

برای رزرو تور کرمان و سفری خاطره‌انگیز همین حالا با ماهبان تور تماس بگیرید! 02188200205

تاریخچه ارگ بم

بزرگترین مجموعه شهری خشتی جهان است که در حدود 2200 سال قدمت دارد. این بنا در شمال شرقی بم بر فراز تپه‌‌ آذرین قرار گرفته است و از چهار قسمت 38 برج دیده‌ بانی، یک خندق و بارویی عظیم تشکل شده است. مساحت ارگ در حدود 20 هکتار است. دور تا دور ارگ، خندقی عمیق بوده که طی قرنها این مجموعه را از یورش‌ ها حفظ کرده است. مصالح اصلی بنا، خشت خام و گل‌ رس است. بندرت سنگ، آجر و تنه خرما نیز در بنای ارگ به کار رفته است.

از مکان‌های شناخته شده ارگ بم یک راهروی اصلی است که در گذشته بازار بوده علاوه بر این در مجموعه ارگ بم آثاری از بقای آتشکده دوره ساسانی، زورخانه، حمام عمومی، اصطبل، سرباز خانه، زندان و عمارت چهار فصل نیز باقی مانده است. خانه‌های عمومی متصل به هم ساخته شده و به یکدیگر راه دارند. در بعضی از خانه‌ ها آثاری از حمام‌های خصوصی دیده می‌شود.

اصطبل‌ ها در مکانی جدا از خانه‌ها قرار داشته‌ اند. تعدادی از خانه‌های ارگ دو طبقه ساخته شده‌ اند که این امر نشانگر روند ازدیاد جمعیت در یکی از دوره‌های گذشته است. زورخانه ارگ به شیوه سیر ورزشگاههای سنتی از چهار ایوان، یک گنبد و گود تشکیل شده است. در دوره اسلامی، در ارگ بم دو مسجد با نام مسجد جامع و مسجد حضرت محمد (ص) و یک حسینیه شامل یک صحن، یک ایوان دو طبقه و چند اتاق ساخته شده است.

سه منبر خشتی نیز در حسینیه وجود دارد. قسمت حاکم نشین ارگ شامل عمارت چهار فصل و خانه حاکم است. عمارت چهار فصل سه طبقه و قصر حکومت بوده و کلیه اوامر و احکام حکومتی در این عمارت صادر می‌شده است. در کنار عمارت چهار فصل یک حمام اختصاصی و یک چاه آب دیده می‌ شود. آب آشامیدنی ساکنان ارگ از چاه‌ هایی در حیاط خانه‌ هایشان تأمین می‌ شد.

معماری ارگ بم

معماری ارگ بم، تلفیقی از معماری دفاعی و شهری است. این بنا دارای دیوارهای بلند و برج‌های متعدد بوده است که از آن در برابر حملات محافظت می‌کرد. داخل ارگ، خانه‌ها، مسجد، حمام، کاروانسرا، و سایر ساختمان‌های عمومی وجود داشته است. مصالح اصلی استفاده شده در ساخت این بنا، خشت خام و گل بوده است که به دلیل فراوانی در منطقه، به راحتی در دسترس بود.

جاذبه‌های گردشگری ارگ بم

ارگ بم، با توجه به وسعت و قدمت خود، دارای جاذبه‌های گردشگری متنوعی است. برخی از مهم‌ترین این جاذبه‌ها عبارتند از:

دیوارهای بلند و برج‌ها: دیوارهای بلند و برج‌های متعدد ارگ، نمایی باشکوه به این بنا بخشیده است.
خانه‌های قدیمی: خانه‌های قدیمی ارگ، با معماری سنتی ایرانی، نمونه‌ای زیبا از معماری مسکونی دوره‌های گذشته هستند.
مسجد جامع: مسجد جامع ارگ، یکی از قدیمی‌ترین مساجد ایران است و دارای معماری ساده و زیبایی است.
حمام: حمام ارگ، با معماری خاص خود، نمونه‌ای کامل از حمام‌های سنتی ایرانی است.
کاروانسرا: کاروانسرای ارگ، مکانی برای استراحت کاروانیان بوده است و دارای معماری منحصر به فردی است.

بهترین فصل بازدید ارگ بم

بهترین فصل برای بازدید از ارگ بم، فصل پاییز و زمستان است. در این فصول، هوا معتدل‌تر است و می‌توان از بازدید از این بنای تاریخی لذت برد.ارگ بم، به عنوان بزرگترین سازه خشتی جهان، یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران و جهان است. این بنا، با قدمتی چند هزار ساله، نمادی از تمدن کهن ایرانی و هوش و ذکاوت سازندگان ایرانی است. با وجود زلزله‌ای که بخش عمده‌ای از این بنا را ویران کرد، تلاش‌های گسترده‌ای برای بازسازی آن آغاز شده است. بازدید از ارگ بم، فرصتی است برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ غنی ایران.