قونیه شهری در جنوب آنکارا در منطقه آناتولی مرکزی ترکیه است. بر اساس آخرین برآورد 2019 جمعیت قونیه 2,232,274 نفر بود و به این خاطر قونیه هفتمین شهر پرجمعیت ترکیه محسوب می شود. قونیه شهری بزرگ و توسعه یافته صنعتی می باشد که مرکز استان قونیه است. موزه و مقبره مولانا از جاذبههای گردشگری قونیه محسوب میشود.
قونیه آخرین خانه مولانا بود که آرامگاه او در این شهر است. او در سال 604 هجری در شهر بلخ متولد شد. جلال الدین لقب محمد بلخی بود. لقب مولوی دو قرن بعد از درگذشت جلال الدین محمد در قرن نهم برای او انتخاب شد. در سال 1273 پیروان او در قونیه نظام صوفی مولوی اسلام را تأسیس کردند و به دراویش چرخان معروف شدند. قونیه به عنوان یکی از مراکز کلان شهری از نظر مذهبی در ترکیه شهرت دارد. صوفیان و زائران زیادی هر ساله برای زیارت و مراسم بزرگداشت مولانا به مقبره مولانا، جلال الدین رومی، می آیند. مراسم چرخان سما در فرهنگسرای مولانا در شرق موزه برگزار می شود.
مراسم بزرگداشت مولانا در قونیه یا مراسم عرس: 27 آذر سالروز درگذشت مولوی، «روز عُرس»، نامگذاری شده است. مراسم عرس همه ساله از اول تا هفدهم دسامبر در شهر قونیه و در مقبره مولانا برگزار میشود. مولانا رومی شاعری پر آوازه در سراسر جهان است و اشعارش مورد علاقه طرفداران شعر پارسی می باشد. غرب و شرق نسبت به عقاید و ابیات مولانا نظراتی داده اند و هر یک برداشتهایی از آن دارند.
عرس یا اروس ریشه عربی ندارد و در زبان فارسی به زن تازه شوهر کرده می گویند اما این واژه به عربی راه یافته و به داماد گفته می شود. همچنین در هند و ترکیه به سالگرد وفات عارفان و صوفی ها عروس می گویند که در اصل تحریف شده و تلفظ غلط عروج است و به معنای این است که روح عارف از بدن جدا می شود و در آسمان به پرواز می کند.
رقص سماع: این رقص به جهت رشد روحی و معنوی است. رشدی که صوفیان را به عشق ناب الهی و پروردگار نزدیک میکند. صوفیان به آواز و ترانههای عرفانی که در مجلس «ذکر جلی» خوانده میشود، سماع میگویند. مولانا پس از دیدار با شمس تبریزی در سیر و سلوک خود رقص سماع انجام می داد. او این رقص معنوی را راهی برای رسیدن به کمال انسانی میدانست. به این خاطر صوفیان به تبعیت از مولانا به صورت گروهی به رقص سماع در میآیند. در این مراسم، درویشان و صوفیان با شنیدن سماع از خود بیخود میشوند از خود واکنش های رقص گونه نشان می دهند. صوفیان در یک محفل دور هم جمع میشوند و با خواندن اشعار و آوازهایی معنوی، به حالت خلسه نزدیک می شوند و به شکل رقص و پایکوبی حرکاتی انجام می دهند. در این مراسم از سازهای موسیقایی مانند دف و نی هم استفاده می شود. دف از دیدگاه دروایش، یکی از مهمترین سازهای عرفانی است و به این خاطر که اولین آلت موسیقی بوده که در زمان ورود پیامبر اسلام به مدینه نواخته شده است. همچنین نِی از تعابیر عرفانی و صوفیانه دارد و از آن به عنوان نماد ماهیت انسان و عالم صغیر یاد میکنند.
شعری کوتاه از مولانا
بشنـو این نی چون شکــایت میکـــنـد
از جـداییــهـــا حکـــــایت مـــیکــــنـد
کــــز نیستـــان تـــا مـــــرا ببریــــدهانـد
در نفیــــــرم مــــــرد و زن نالیـــــدهانـد
سینه خواهم شرحـــه شرحـــه از فراق
تـــا بگـــویــم شـــرح درد اشتیـــــاق
هـــر کسی کو دور ماند از اصل خویش
بـــاز جویـــد روزگــــــار وصـــل خـــویش
مــن بــــه هــــر جمعیتی نالان شـــدم
جفــت بــدحالان و خوشحالان شـــدم
هــر کســی از ظن خــود شــد یـار من
از درون مـن نجســت اســـرار مــن
ســـر مــن از نالـــهی مـــن دور نیست
لیـک چشم و گوش را آن نور نیست…
تور قونیه کاپادوکیا آنکارا | تور مراسم بزرگداشت مولانا 22 تا 26 آذر