استان خوزستان

ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز ﻣﺮﮐﺰ اﺳﺘﺎن ﺧﻮزﺳـﺘﺎن اﺳﺖ. ﺑﺮاﺳاس وﯾﮋگی های جغرافیایی و منابع طبیعی ﺧﺼﻮﺻﺎ ذﺧﺎﯾﺮ ﻋﻈﯿﻢ ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻣﻬم ترین منبع انرژی و درآمد تبدیل شده است. از ﻟﺤﺎظ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﻗﺪیمی ترین منطقه فلات ایران محسوب می شود، که پیشینه سکونت انسان در آن 2700 سال پیش از میلاد و شکل گیری تمدن عیلام در هزاره سوم قبل میلاد باز می گردد. ﺧﻮزﺳـﺘﺎن از ﺷـﻤﺎل ﺑﻪ اﺳـﺘﺎن ﻟﺮﺳـﺘﺎن، از شمال شرقی و شرق به استان چهارمحال بختیاری، از شمال غربی به استان ایلام، از شرق و جنوب شرقی به استان کهکلویه و بویر احمد، از جنوب به استان بوشهر و خلیج فارس و از غرب به کشور عراق محدود می شود. خوزستان یکی از پر آب ترین استان های ایران است. ﭘﻨﺞ رود ﺑﺰرگ ﮐﻪ از زاﮔﺮس ﺳﺮﭼﺸمه زمین های ﺟﻠﮕﻪ ﺧﻮزﺳﺘﺎن را ﻣﺸـﺮوب ﮐﺮده و ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴـﺘﻘﯿﻢ ﯾﺎ ﻏﯿﺮ ﻣﺴــﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﺧﻠﯿﺞ فارس می ریزند. ﮐﺎرون ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ اﯾﻦ رودﻫﺎ، ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ و ﺗﻨﻬﺎ رود ﻗﺎﺑﻞ ﮐﺸﺘﯿﺮاﻧﯽ در اﯾﺮان است، این رود که از کوه های زاگرس مرکزی سرچشمه می گیرد در نزدیکی شوشتر به آب دز می پیوندند و در نزدیکی ورودی اروند رود به خلیج ﻓﺎرس به این رود میریزد. رود کرخه سومین رود بلند ایران پس از کارون و سفید رود است.

صنایع دستی 

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﯿنه تاریخی منطقه زاگرس که در گذشته دور مهد تمدن و فرهنگ ایلامیان بوده، ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﺴتر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای رﺷﺪ و ﺷﮑﻮﻓﺎﯾﯽ ﻫﻨﺮ و ﺻﻨﺎﯾﻊ دﺳﺘﯽ در زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺷـﻤﺎر آﻣﺪه اﺳـﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻌﺪد و ﺗﮑﺜﺮ ﻗﻮﻣﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﺮدم ﺧﻮزﺳﺘﺎن (ﺑﺨﺘﯿﺎری ﻫﺎی ﺳﺎﮐﻦ ﺷﻤﺎل و ﺷﺮق ﺧﻮزﺳﺘﺎن، اﻋﺮاب ﺳﺎﮐﻦ در ﺟﻨﻮب و ﻏﺮب اﺳـﺘﺎن و ساکنان بخش های ﻣﺮﮐﺰی ﮐﻪ ﺗﺎ ﺷـﻬﺮﻫﺎی اﻫﻮاز، دزﻓﻮل، ﺷـﻮش و ﺷـﻮﺷـﺘﺮ را ﺷـﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷـﻮد) موجب شده تا صنایع دستی در خوزستان از ﺗﻨﻮع ﭼﺸـﻤﮕﯿﺮی ﺑﺮﺧﻮردار ﺷﻮد. وﺟﻮد ﻋﺸـﺎﯾﺮ ﮐﻮچ رو ﮐﻪ ﺧﻮد ﺣﺎﻓﻆ ﻫﻨﺮﻫﺎ و ﺻﻨﺎﯾﻊ دﺳﺘﯽ ﺧﺎص ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻨﻮع رﺷﺘﻪ ﻫﺎ و ﻧﯿﺰ ﺗﺮوﯾﺞ ﺻﻨﺎﯾﻊ دﺳـﺘﯽ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﺪه اﺳﺖ. از ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﺻـﻨﺎﯾﻊ دﺳتی راﯾﺞ در اﺳﺘﺎن خوزستان ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ کبوبافی، ﺧﺮاﻃﯽ، ﻣﺤﺮق، حصیربافی، عبا بافی، قالی بافی، ورﺷﻮ و ﻣﯿﻨﺎﮐﺎری اقلیت مذهبی صابئین مندایی اشاره کرد.

سوغات و گیاهان دارویی 

صنایع دستی و منسوجات خوزستان از گذشته معروف بوده است. انواع عبا، مقنعه، لنگ، چفیه، حصیر، گبه، فرش، گلیم، سجاده، نمد، از این جمله اند. سایر سوغات استان شامل: خرما، ادویه­ی هفت رنگ، حلوا ارده، حلوا شکری، حلوای کنجدی، شیره ارده و انواع کلوچه­های سنتی است. از تعداد 570 گونه­ی گیاهی بومی شناسایی شده­ی منطقه تا کنون 180 گونه­ ی آن در کتب موجود و عطاری­های استان تحت عنوان گیاهان دارویی معرفی شده­اند. از مهمترین گیاهان دارویی کشت شده در استان میتوان به نعنا فلفلی، شوید، بابونه، گل گاوزبان، رزماری، به لیمو، کاسنی، همیشه بهار، آلوئه­ورا، مارتیغال بادرنجوبینه، مری مگلی، آویشن، گشنیز، زیره، مورد و علف چای نام برد.