گنبد جبلیه یا گنبد گبری که در شهر کرمان قرار دارد یکی از نقاط دیدنی این شهر است و یکی از زیباترین آثار هنر معماری ایران به شمار می رود. این گنبد که در ضلع غربی میدان صاحب الزمان واقع شده، تاریخ بنای آن به اواخر دوره ساسانی و یا اوایل دوره اسلامی باز می گردد. ساختمان گنبد از استحکام بالایی برخوردار است و علت آن را در استفاده از شیر شتر به جای آب می دانند. این گنبد ۸ ضلعی تماما از سنگ است و عرض پی آن نیز در پایه به ۳ متر می‌ رسد. در ۸ طرف گنبد جبلیه، ۸ در به عرض ۲ متر قرار دارد که امروزه تنها یکی از آن ها باز است. سقف گنبد از آجر ساخته شده و داخل آن ظاهرا دارای تزیینات گچبری بوده که قسمت بالای آن ریخته و قسمت پایین بنا اگر تزییناتی هم داشته از بین رفته است. مصالح به کار رفته در دیوارها سنگ لاشه با ملات گچ از بیرون و آهک از داخل است. از تاریخ بنا و منظور از ساختمان این گنبد مطلبی ذکر نشده است. سر پرسی سایکس در کتاب هشت سال در ایران می‌ نویسد: از قبرستان که رد می‌شوید یک ساختمان هشت ضلعی سنگی خواهید دید که گنبدی به شکل دو هلال بر آن قرار گرفته و قطر داخل آن ۱۸ فوت و هر طرفی نیز ۱۸ فوت و نوک آن اجری و منتهی الیه آن دایره می‌ باشد. این محل را جبلیه می‌ نامند و تنها ساختمان سنگی کرمان همین گنبد جبلیه‌ است.

ایرانیان معتقدند که این محل آتشکده یا مقبره یکی از زرتشتیان بوده و برخی نیز عقیده دارند که مزار سید محمد تباشیری است. برخی این گنبد را متعلق به سلجوقیان می‌ دانند. ولی این ادعا درست نیست. جبلی تحریف یافته کلمه گبری است و بر طبق قواعد اشتقاق های فارسی گ به ج بدل شده‌ است. قدمت این گنبد را از این کلمه که آن را گنبد گبر نیز گفته‌ اند می‌ توان حدس زد که شاید مربوط به پیش از اسلام باشد و از بناهای زرتشتی و گبری است. گرچه استیل آن با استیل آتشکده تطابق ندارد. از سبک معماری آن نیز استنباط می‌ شود بنای مذکور مربوط به اواخر دوره ساسانی است که اوایل اسلام تعمیر و مرمت شده‌ است و یا اینکه در اوایل اسلام با الهام از معماری ساسانی بنا گشته است. در اطراف این بنا جنگل کاری شده و درختان سرو و کاج آن جنگلی با نام جنگل قائم را تشکیل داده‌ اند که از تفرجگاه‌ های کرمان است. گنبد جبلیه در سال ۱۳۱۶ هجری شمسی به ثبت آثار ملی رسید و در سال ‪۱۳۸۳‬ پس از مرمت به گنجینه جبلیه (کتیبه‌ های تاریخی) تبدیل شد.