مضیف عربی و مراسم قهوه خوری

شاید تا به حال به وفور شنیده باشیم که مردم عرب خوزستان مهمان نواز هستند ولی الان به چشم خود ندیده باشیم. برای درک کامل این موضوع تنها کافی است در مراسم قهوه خوری مردمان خونگرم خوزستان در مضیف های عربی ساخته شده مهمان شوید و به دور از شلوغی یک زندگی شهری تماشاگر زندگی گرم و ساده عرب‌ های جنوب باشید و در مراسم کهن قهوه‌ خوری‌ شان از طعم خاص قهوه لذت ببرید و لقب مهمان نوازی را بی شک به این مردمان دوس داشتنی خواهید داد.

کلمه مضیف از ضیافت یا مهمانی گرفته شده است. مضیف، کپر یا اتاقی بزرگ در کنار محل زندگی یا خانه شیخ است که در گذشته کارکرد های بسیاری از جمله رتق و فتق امور قبیله، داوری و حل اختلاف، تبادل اخبار و اطلاعات را داشت. یکی دیگر از دلایلی که می توان به ایجاد مضیف ها اشاره نمود، ساخت سازه هایی برای فرار از گرمای طاقت فرسای جنوب و در سرما گرم بودن این سازه هاست و بدلیل اینکه سریع آماده می شود مورد توجه اعراب جنوب قرار گرفته و یکی از بهترین و زیباترین مکان برای پذیرایی از مهمانان است.

ساختار اصلی مضیف، هلالی شکل و بطور کامل از نی ساخته شده است. تعداد ستون‌ های مضیف باید فرد باشد وگرنه استحکام لازم را ندارد. درب مضیف در هنگام ساخت باید رو به قبله تعبیه شود. نکته جالب توجه دیگر در مضیف‌ ها، درب کوتاه آن است تا وارد شونده به واسطه کوتاهی در خم شده و به این ترتیب به کسانی که داخل نشسته‌ اند، احترام بگذارد. مضیف با فرش‌ های دستباف، بالش‌ های خوش‌ رنگ‌ پر، منقل زیبا، دله و فنجان‌ های قهوه‌ و عود‌های خوشبو و هنرهای محلی تزیین می‌ شود.

در مضیف اولین چیزی که بعد از سلام و خوش آمد گویی با آن از مهمان پذیرایی می شود، قهوه است. اعراب آداب خاصی در نوشیدن قهوه دارند، بطوری که در وسط فضای مضیف یک اجاق با نام "موگد "برای مراسم قهوه ساخته شده است. جا دارد در اینجا به چند آداب قهوه خوری در مضیف های عربی اشاره کنیم. فرد پس از ورود به مضیف از اولین شخصی که در کنار ورودی نشسته شروع به سلام و روبوسی می‌ کند و سپس جایی برای نشستن، مطابق با شأن خود پیدا می‌ کند. پس از نشستن، حاضران شروع به وقت‌ بخیر و خوش‌ آمد گویی به شخص تازه‌ وارد می‌ کنند. هنگامی که اولین قهوه آماده سرو می شود، میزبان آن را در ظرف کوچکتری ریخته سپس این مراسم آیینی با زیرکی و دانایی ادامه می‌ یابد. به این نحو که میزبان ظرف را در دست چپ و فنجان مخصوص قهوه خوری که فنجانی بدون دسته است و فنیان خوانده می شود را در دست راست گرفته، از سمت راست مجلس شروع به سرو قهوه می کند. میزبان پس از ریختن قهوه درون فنجان، آن را به نوک ظرف می‌ زند و برای تعارف با دست راست بدون اینکه کمر را خم کند فنجان قهوه را به میهمان تعارف می کند و میهمان نیز با دست راست قهوه را دریافت می‌ کند و بدون زمین گذاشتن فنجان آن را میل می کند. اگر فنجان را با دست چپ دريافت كند، نوعی بی احترامی به آداب و رسوم است. همچنین گیرنده فنجان پس از نوشیدن قهوه، فنجان را بدون هر گونه حرکتی به میزبان برگرداند، بدین معناست که درخواست فنجان دیگری دارد.

از وسایل قهوه خوری در مضیف ها می توان به المحماس (ظرف بزرگی است که قهوه را در آن تفت می دهند)، المجر یا هاون (برای آسیاب نمودن دانه‌ های برشته شده قهوه استفاده می‌شود)، گمگم و دله (ظرف بزرگی که جهت آماده سازی اولیه قهوه و جوشاندن آن استفاده می شود گمگم و ظرف کوچکتری که جهت راکد نمودن قهوه به مدت زمان معین و گرم نگه داشتن قهوه جهت پذیرایی از میهمان استفاده می‌ شود دله نام دارد) و موگد (منقلی سنتی دست ساز) اشاره کرد.

از نقطه نظر کاربران درباره مضیف عربی و مراسم قهوه خوری
نام شما